Ekonomi

Teknoloji atığı tehlikesine adil çözümler bekleniyor

Kara listeye düşen cep telefonları tehlikede! IMEI’lerin silinecek olması, krize neden oldu. Uygulamanın ülkeyi teknoloji çöplüğüne çevirmesinden korkuluyor

Abone Ol

Nihat AK/EGE TELGRAF- IMEI kayıtlarının bir yıl boyunca sinyal alınmayan telefonlar için silinmesi, ikinci el telefon ticareti yapan esnaf ve tüketiciler için büyük mağduriyet yaratacak. Bu düzenleme, kullanılabilir durumdaki telefonların atıl duruma düşmesine, elektronik atıkların artmasına ve sektörün zarar görmesine yol açacak. Sektör temsilcileri, telefon kaçakçılığı ve hırsızlık sorununa kesin çözüm sağlamayan bu uygulama yerine, daha adil ve sürdürülebilir yöntemler geliştirilmesini talep ediyor. 

BÜYÜK KAOS YARATACAK

Uygulamaya konulan her icraatın aslında fayda sağlaması gerektiğine dikkati çeken ikinci el telefon sektöründe faaliyet gösteren esnaf Özhan Öztürk, “Bu sene itibarıyla, bir yıl boyunca sinyal alınmayan telefonlar "kara listeye" alınarak IMEI kayıtları silinecek. Öncelikle, bu düzenlemenin yaratacağı sorunlar ve mağduriyetler üzerine dikkat çekmek istiyorum. Bizler, ikinci el telefon alıp satan işletmeler olarak, bu karardan doğrudan etkileneceğiz. Daha önce 7 yıl olan süre, artık 1 yıla indirildi. Bu süre değişikliği, ikinci el telefon piyasasında büyük bir kaos yaratacak. Çünkü pek çok telefon, bir yıldan uzun süre kullanılmıyor olabilir. Kimi insanlar yurt dışına çıkıyor, kimi telefonunu yedek olarak saklıyor, kimi ise aile bireylerine devretmek için bekletiyor. Ancak, bu düzenleme ile bu cihazların IMEI kayıtları silinecek ve kullanılabilir telefonlar atıl duruma düşecek. Şimdi yetkililere soruyorum: Bu telefonların tamamen kullanılamaz hale gelmesi, kimseye fayda sağlayacak mı? Tam tersine, ülke ekonomisine büyük zarar verecek. Bir telefonun yeniden IMEI kaydının yapılması için ekstra maliyetler çıkacak. Bu durum tüketiciyi de zor durumda bırakacak. Özellikle, biz ikinci el telefon ticareti yapan işletmeler, elimizde kalan bu cihazları satmakta büyük güçlük çekeceğiz” dedi.

DAHA ADİL VE SÜRDÜRÜLEBİLİR

Sektördeki işletmelerin ve tüketicilerin düşünülerek hareket edilmesi gerektiği vurgulayan esnaf Remziye Görücü, “Düzenleme teknolojik atık sorununu daha da büyütecek. Ülkemizde satılan telefonların çoğu çift IMEI numaralıdır fakat insanlar tek sim kart kullandıkları için diğer IMEI yine kullanılmıyor olarak gözükür. Sim kartını ikinci yuvaya takmayanların IMEI’si otomatik olarak kapanmış olacak. Bunun yanında kullanılabilir durumdaki cihazlar, sırf sinyal alınmadığı için çöpe mi atılacak? Bu, hem çevreye zarar verir hem de kaynak israfı yaratır. Elektronik atıkların azaltılması için çaba harcarken, böylesi bir uygulama ters etki yapacaktır. Bizler, daha uzun bir süre tanınması gerektiğini düşünüyoruz. 1 yıl gibi kısa bir sürede telefonların "kara listeye" alınması yerine, en az 3-5 yıllık bir süre daha makul olur. Ayrıca, belirli koşullarda istisnalar getirilmesi de önemlidir. Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız, telefonlarını nadiren kullanan kişiler ya da yedek cihazları olanlar için farklı çözümler bulunmalıdır. Bu konuda yetkililerimizden sesimizi duymalarını, sektördeki mağduriyetleri göz önünde bulundurarak bu düzenlemenin yeniden değerlendirilmesini talep ediyoruz. Hem biz işletmeler hem de tüketiciler için daha adil ve sürdürülebilir bir yol izlenmelidir” diye konuştu. 

KESİN ÇÖZÜM BU DEĞİL

Telefon kaçakçılığına ve hırsızlıklara çözüm olarak sunulan uygulamanın kesin bir çözüm olmaktan uzak olduğunu belirten İzmir Elektronikçiler Odası Başkanvekili Çetin Akbıyık, “Hedef gerçekten kaçakçılığı ve hırsızlıkları önlemekse, bu konuda farklı ve daha etkili yollar bulunmalıdır. Örneğin, Bilgi Teknolojileri Kurumu (BTK) telefon üreticileriyle işbirliği yaparak Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına T.C. kimlik numaralarını IMEI numarası olarak tanımlayabilir. Ya da vatandaşlara, telefonlarını değiştirseler bile abonelikten düşmedikçe kullanabilecekleri kalıcı bir numara verilebilir. Bu şekilde IMEI kayıtlarının silinmesi, faydadan çok zarar getirir. Özellikle ikinci el telefon ticaretiyle uğraşan esnafımız, bu durumdan olumsuz etkilenecektir. Tüketicilerimiz de zarar görecek; hem ekonomik kayıplar yaşayacaklar hem de kullanılabilir telefonlar atıl hale gelerek ülkemizi bir teknoloji çöplüğüne dönüştürecektir. Bizim beklentimiz, yetkililerimizin esnafı koruyacak, tüketiciyi mağdur etmeyecek, aynı zamanda telefon hırsızlıklarını önleyecek sağlam ve yerinde uygulamaları devreye almasıdır. Ayrıca, her yeni uygulama öncesinde ilgili meslek odalarına danışılması, daha yararlı sonuçlar doğuracaktır. Çünkü bizler sahada bu sorunları en yakından yaşayan kişiler olarak, çözüme dair önemli bilgiler ve öneriler sunabiliriz. IMEI kayıtlarının silinmesiyle ilgili bu düzenleme, esnafımızı ve tüketiciyi koruma amacını gütmelidir. Yetkililerden, bizlerin sesini duymalarını ve geleceğimizi daha iyi şekillendirecek adımlar atmalarını istiyoruz” ifadelerini kullandı.