Anadolu Ajansının (AA) global iletişim ortağı olduğu TEKNOFEST Adana, T3 Vakfı ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın öncülüğünde, 128 kurumun katılımıyla Adana Havalimanı’nda sürüyor. Etkinliğin ikinci gününde, kuantum bilgisayarlar üzerine gerçekleştirilen tartışmalarda ComPro Grup Yönetim Kurulu Başkanı Dr. İsmail Keklik, bu teknolojinin potansiyelini ve Türkiye'nin bu alandaki hedeflerini ele aldı.
Keklik, kuantum bilgisayarların ilk duyurusunun 2016’da yapıldığını ancak bu teknolojinin ticari anlamda tam olarak gelişmediğini belirtti. Yine de, dünya genelinde bu alana büyük yatırımlar yapıldığını ifade ederek, Türkiye’nin de bu doğrultuda 2020’den itibaren gerekli adımları atmaya başladığını vurguladı. 2023’te kurulan Q&CO adlı bağımsız şirket, yalnızca kuantum teknolojileri üzerine uzmanlaşarak önemli bir misyon üstlendi.
Dr. Keklik, kuantum bilgisayarların klasik bilgisayarlardan çok farklı bir yapıda olduğunu ifade ederek, "Klasik bilgisayarlar atomun üstündeki kurallara göre çalışırken, kuantum bilgisayarlar atom altı düzeydeki olasılıkları değerlendiriyor," dedi. Süper pozisyon kavramını açıklayan Keklik, "Kuantumda her şey belirsizdir, olasılıksaldır ve kontrol altında serbestlik vardır. Bu yapı, klasik bilgisayarların çözümleyemediği karmaşık sorunların üstesinden gelme kapasitesine sahiptir," şeklinde konuştu.
Kuantum bilgisayarların uygulama alanlarını örneklerken, bir ilacın simülasyonunda gereken sürelerin artık saniyeler mertebesine indiğini belirten Keklik, “Günümüzde mevcut bilgisayarlarla kırılması imkansız olan 2048 bitlik RSA şifreleri, 4100 kübitlik bir kuantum bilgisayarla sadece 6 saniyede kırılabiliyor. Bu durum, insanoğlunun yaşadığı en büyük devrimin eşiğinde olduğumuzu gösteriyor,” dedi.
Keklik, Türkiye’nin kendi kuantum bilgisayarını geliştirme çabasının önemine de değinerek, “Eğer kendi kuantum bilgisayarımızı yapamazsak, bu büyük bir tehdit ve tehlike oluşturur. Kuantum teknolojileri, artık global bir dünyanın kapandığı, lokalizeleşen bir dönemdeyiz. Her ülke kendi teknolojisini geliştiriyor,” ifadelerini kullandı. Avrupa Birliği'nin kuantum teknolojileri ile ilgili sıkı yasaklar getirdiğini ve Çin'in kapalı devre çalışmalar yürüttüğünü belirtti.
TEKNOFEST’te, Türkiye’nin kuantum teknolojileri alanındaki farkındalığını artırmak için yoğun çaba sarf ettiklerini söyleyen Keklik, önümüzdeki yıl TEKNOFEST’te Türkiye'nin ilk kuantum bilgisayarının prototipini sergilemeyi hedeflediklerini belirtti. Kuantum bilgisayarların her sektördeki uygulamaları hakkında konuşan Keklik, “Örneğin, büyük lojistik ve finans sektörlerinde karar alma süreçlerini dakikalar mertebesine indirgeyerek, büyük kazançlar elde edebiliriz,” diyerek teknolojinin potansiyelinden bahsetti.