Berna SEVER- EGE TELGRAF/ 150 yıldır bilim dünyasını meşgul eden Sümer yıldız haritası, Ninova kentinde Kral Asurbanipal’in MÖ 650’lere tarihlenen kütüphanesinde bulundu. Çivi yazısı ile yazılmış bu kil tablet, uzun yıllar boyunca Asur dönemine ait bir eser olarak düşünüldü. Ancak yapılan yeni bilgisayar analizleri, tabletin MÖ 3300’lere kadar uzandığını ve çok daha eski bir Sümer kültürüne ait olduğunu ortaya koydu.
Astrolabe: Tarihin İlk Astronomik Aleti
Tablet, tarihin bilinen en eski astronomik aracı olarak kabul edilen bir "Astrolabe" yani yıldız haritasıdır. Disk şeklinde, kenarlarına açı ölçü birimleri işlenmiş bu alet, antik Mezopotamya'da gökyüzünü detaylı bir şekilde izlemek için kullanılıyordu. Sümerler, yıldız haritası üzerinde belirli yıldız gruplarını ve takımyıldızları işaretleyerek gök olaylarını inceleyebiliyorlardı.
Köfel'in Çarpma Olayı ve Sümer Astronomisinin Gizemi
2008 yılında Alan Bond ve Mark Hempsell tarafından yayımlanan araştırmalarda, bu tabletin eski bir asteroit çarpmasını gözlemleyen Sümer astronomları tarafından yapıldığı iddia edildi. Araştırmacılara göre tablet, Avusturya'nın Köfels bölgesinde meydana gelen ve büyük bir etki yaratan asteroit çarpmasını tarif ediyordu. Tabletin yarısında gezegenlerin konumları, diğer yarısında ise bulut örtüsü gibi detaylar dikkat çekiyordu. Bu bulgular, Sümer astronomisinin gelişmişlik düzeyine dair önemli ipuçları sundu.
Sümer Astronomisinin Gelişmişliği
Bu eşsiz tablet, Sümer uygarlığının astronomi bilgisine ışık tutuyor. Bilim insanlarının analizlerine göre tablet, gezegen konumları ve yıldızların detaylı bir haritasını içeriyor. Bu bilgiler, Sümer astronomisinin, gökyüzünü sistematik bir şekilde gözlemleyerek belirli olayları kayıt altına aldığını gösteriyor.
Kadim Bilginin İzinde: Antik Dönemde Bilimsel Çalışmalar
Sümer Yıldız Haritası, yalnızca astronomi tarihine değil, aynı zamanda antik bilim anlayışına dair önemli bir belge niteliği taşıyor. Tabletin detayları, antik çağlardaki bilimsel çalışmaların karmaşıklığını ve gelişmişliğini gözler önüne seriyor. Sümer astronomlarının, gökyüzündeki hareketleri takip edebilmek için geliştirdiği bu sofistike alet, modern bilim insanları tarafından çözülmeye devam ediyor.
Kültürel Mirasın Işığında Sümer Astronomisinin Önemi
5.500 yıllık bu buluş, Sümerlerin sadece gelişmiş bir toplum değil, aynı zamanda bilimsel gözlem yeteneklerinin de ileri düzeyde olduğunu kanıtlıyor. Antik Sümerlerin evreni anlama çabası ve elde ettikleri bu bilgi, günümüz bilim insanlarının ilgisini çekmeye devam ediyor.
