Nihat AK/EGE TELGRAF- Menderes, Selçuk, Torbalı, Menemen ve Tire’de ormanlık alanlarda, Çeşme’de makilik alanda, Urla'da otoyol kenarında bir anda alevler yükseldi. Yangınlara havadan ve karadan müdahale edildi.
MENDERES
Menderes’in kırsal Çamönü ile Şaşal mahallelerinin üst kısmındaki orman yangında alevler bir eve sıçradı. Evde hasar oluşurken bazı vatandaşlar da evlerinin çatısına su tutdu. Alevlerin yaklaştığı kırsal Çamönü Mahallesi'nde, bazı evlerde yaşayan vatandaşların tedbir amaçlı tahliye edildi. Milli Savunma Bakanlığı'nca (MSB), Menderes’teki orman yangınını söndürme çalışmalarına rezerv güç kapsamında 5 askeri helikopter gönderildi.
SELÇUK
Selçuk - Aydın Kuşadası Karayolu Pamucak mevkisindeki ormanlık alanda yangın çıktı. İzmir Orman Bölge Müdürlüğü’ne bağlı 4 uçak, 5 helikopter, 18 arazöz, 5 su ikmal aracı ve 5 dozer yangına müdahale etti. Rüzgarın da etkisiyle Kuşadası yönüne ilerleyen yangın nedeniyle Bayraklıdede Mahallesi'nde bulunan 2 otel ve evler ile Pamucak bölgesindeki bir otel tahliye edildi. Selçuk Belediyesine ait hayvan barınağı boşaltıldı. Buradaki hayvanlar, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin barınaklarına gönderildi.
TİRE
Tire’nin Hasançavuşlar Mahallesi Mersindere mevkisindeki ormanlık ve makilik alanda yangın çıktı. Orman Bölge Müdürlüğü ve itfaiye ekiplerinin müdahale ettiğ çalışmalara Tire Kaymakamı Vural Karagül ile Belediye Başkanı Hayati Okuroğlu da katıldı.
ÇEŞME
Germiyan Mahallesi'ndeki makilik alanda yangın çıktı. İzmir Orman Bölge Müdürlüğüne bağlı 1 uçak, 1 helikopter, 7 arazöz ve 1 su ikmal aracı söndürme çalışmalarına katıldı.
URLA
Urla’da İzmir-Çeşme Otoyolu kenarındaki otluk alanda yangın çıktı. Ekiplerin müdale ettiği yangın nedeniyle otoyol bir süreliğine trafiğe kapatıldı.
TORBALI
Torbalı’nın Karakızlar Mahallesi'ndeki ormanlık alanda yangın çıktı. Orman Bölge Müdürlüğü’ne ait 2 helikopter, 10 arazöz, 2 su ikmal aracı ve 2 dozer söndürme çalışmalarına katıldı. Menemen’in ormanlık alanında da çıkan yangına müdahale edildi. Yetkililerden alınan bilgiye göre, kentin 7 ilçesinde 16 yangına müdahale edildi. Soğutma çalışmalarının ardından orman yangınlarındaki bilanço net olarak ortaya çıkacak.
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Menderes ve Çeşme'deki yangınlarla ilgili gözaltıların olduğunu, Çeşme’deki yangının sigara izmaritinden çıktığının belirlendiğini söyledi. Gelecek hafta Ege Bölgesi için çok yoğun ve şiddetli rüzgar uyarısının yapıldığını aktaran Yumaklı, hava sıcaklıklarının da yükseldiğini, herkesin olabilecek felaketlere karşı duyarlı olması gerektiğini ifade etti.
Yangın söndürme çalışmalarını yerinde incelemek üzere Pamucak’a giden İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, orman yangını nedeniyle tedirginlik yaşayan ve yol kenarında bekleyen yurttaşlarla görüştü. Başkan Tugay ile birlikte bölgeye ilçe belediye başkanlarıdan da katılım sağlayanlar oldu.
‘YANGINLAR İNSAN KAYNAKLI’
Yangınların çıkış nedeni ve söndürülememesinin suçunu kimsenin kabullenmediğine dikkati çeken Türkiye Ormancılar Derneği Yangın Koordinatörü yüksek orman mühendisi Vehbi Tutmaz, “Mega yangınlarda iklim krizlerinden çöl sıcaklarına kadar her şey potansiyel suçlu gösterilir. Kabahat döner dolaşır cam parçasına yüklenir. Ya da faili meçhule dönüşür. Birçok kişi ve kurum, yangınların neden olduğu zarar ve kayıplardan sorumlu tutulmaktan kaçınmak için suçlamaları başkalarına yönlendirebilir. Bu, maddi tazminatlar, itibar kaybı ve yasal sorumluluklar gibi olumsuz sonuçlardan kaçınma çabasının bir sonucudur. Bu süreçte oluşan kamuoyu baskısı, yetkilileri ve kurumları hızlıca suçlu arayışına itebilir. Yangınların yüzde 99’u insan kaynaklıdır. Buna başka günah keçisi aramaya gerek yok. Dünya genelinde de benzer bir durum söz konusudur. ABD’de yıllara göre genellikle yüzde 85 ila yüzde 90 arasında değişir. Piknikçiler, kampçılar ve sigara içenlerin dikkatsiz davranışları, anız yakma gibi kontrolsüz tarımsal uygulamalar, bozuk veya bakımsız elektrik hatlarından çıkan kıvılcımlar, arazi kazanımı veya sigorta dolandırıcılığı gibi amaçlarla kasıtlı çıkarılan yangınlar var. Şu dönemde köylüler, arıcılar, avcılar, gezi grupları, piknikçiler ve bilimsel çalışma yapanlar ne kadar orman içine girerse yangın çıkarma sebepleri o oranda artıyor. Yüzde 4 oranında enerji nakil hatlarından çıkan yangınlar geniş alanları küle çeviriyor” dedi.
ATOM BOMBASI ETKİSİ
İngiliz tipi yangınla mücadelenin Türkiye için yanlış olduğunu belirten yüksek orman mühendisi Vehbi Tutmaz, “İngiltere çıkan orman yangınlarına müdahale eder. Yangın çıkmamasına yönelik öncü tedbirler önceliği değildir. Bizim ülkemizde yangından sonra söndürmeye yönelik yaklaşım ağır basıyor. 4 saatlik mega bir orman yangınında Hiroşima ve Nagazaki'ye atılan atom bombası kadar bir enerji ortaya çıkıyor. Böylesi bir durumda yüzlerce uçağınız helikopteriniz olsa ne olur. İngiliz tipi yangınla mücadeleden Akdeniz tipi yaklaşıma geçmemiz gerekir. Akdeniz tipi yaklaşımda yangın çıkmadan önleyici tedbirler ağırlıktadır. Ormanlık alanların yangın riski taşıyan bölgeleri belirlenmeli ve bu alanlar için özel yönetim planları oluşturulmalıdır. Yangınları erken tespit etmek için duman dedektörleri, yangın kuleleri ve uzaktan algılama sistemleri kullanılmalıdır. Ormanlık alanlarda ateş yakma, piknik yapma ve tarım faaliyetleri gibi yangın riski taşıyan etkinlikler sıkı bir şekilde denetlenmeli ve kontrol edilmelidir. Ormanlık alanlarda yangının yayılmasını önlemek için yangın şeritleri oluşturulmalı ve orman yolları düzenli olarak bakıma alınmalıdır. Orman tabanındaki kuru yaprak, dal ve diğer yanıcı maddeler düzenli olarak temizlenmelidir. Yangınların erken tespit edilmesi ve izlenmesi için dronlar ve uydu takip sistemleri kullanılabilir” ifadelerini kullandı.
KOORDİNASYON ŞART
Acil müdahale gerektiren yangınlarda koordinasyon eksikliğine dikkati çeken yüksek orman mühendisi Vehbi Tutmaz, “Orman yangınları ve diğer yangınlar genellikle hızlı ve etkili müdahale gerektiren acil durumlar. Ancak, bu tür olaylarda zaman zaman ciddi koordinasyon eksikliği yaşanabiliyor. Birden fazla kurumun ve ekibin müdahale ettiği yangınlarda, yetki ve sorumlulukların net bir şekilde belirlenmemesi, koordinasyon sorunlarına neden olabiliyor. İletişimsizlik müdahale sürecini yavaşlatabiliyor. Sorunun çözümü düzenli eğitimler, yeterli kaynak temini, gelişmiş iletişim sistemleri ve kapsamlı yangın planları ile sağlanabilir” diye konuştu.
BAŞI KÜÇÜKKEN EZİLİR
Toplumun orman yangınları konusunda bilinçlendirilmesi gerektiğine vurgu yapan Türkiye Ormancılar Derneği Yangın Koordinatörü yüksek orman mühendisi Vehbi Tutmaz, “Hiç yangın çıkmaması veya büyümeden söndürülmesi için toplumun bilinçlendirilmesi gerekir. Oluşacak tehlikeler ile önleme yöntemleri, kamu hizmeti duyuruları, eğitim programları ve okullarda verilen derslerle sağlanabilir. Orman yangınlarıyla mücadele ekiplerine ve gönüllülere yönelik düzenli eğitim programları düzenlenmelidir. Yerel toplulukların yangınla mücadeleye katılımı teşvik edilmeli ve gönüllü yangın söndürme ekipleri oluşturulmalıdır. Merkezi ve yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve diğer ilgili kurumlar arasında iş birliği yapılmalıdır” dedi.
NEDEN KAPATILDI?
Dünya standartlarının çok üzerinde eğitim verecek bir kurum inşa edilmesinden sonra bir üniversiteye devredilmesine anlam veremediklerini belirten Tutmaz, “Buca Tınaztepe’de dünya standartlarının çok üzerinde yangınla mücadele eğitimi verecek bir tesis inşasına 2015’li yıllarda başlandı. Bu tesislerde yangın eğitim simülatörleri kullanılarak, farklı alev yükseklikleri ve yayılma özellikleri ile gerçekçi yangın senaryoları oluşturulacaktır. Duman, ses ve ışık efektleri ile desteklenerek katılımcıların yangınla mücadele becerilerini geliştirmeyi hedefliyorduk. Eğitimler, çeşitli çevre koşullarında ve zorluk seviyelerinde düzenlenecekti. Bu da gerek profesyonel söndürme ekipleri gerekse gönüllülerin ağır şartlar altında tepki süresini ölçme ve geliştirme imkanı sağlanacaktı. Yangın söndürme mücadelesinde görev alan tüm paydaşlar önemli eğitim süreçlerinden geçirilecektir. Tesisin yapımı bitti. Üniversiteye farklı bir alan için devredildi. Çok yazık oldu” şeklinde konuştu.
