Rus enerji şirketi Gazprom, Ukrayna üzerinden Avrupa'ya gönderilen gazın miktarını azalttığını duyurdu. Anlaşmanın sona ermesinin bir gün öncesinde yapılan açıklamada, Avrupa'ya 1 Ocak tarihi itibarıyla yapılacak gaz tedarikinin durması ihtimali gündeme geldi. Bugün, 42,4 milyon metreküplük bir sevkiyat yerine yalnızca 37,2 milyon metreküplük gaz gönderileceği bildirildi.
GÖNDERİMİN DURMASI BEKLENİYOR
Rusya ve Ukrayna arasındaki beş yıllık gaz akışı anlaşması, 31 Aralık 2024 tarihinde sona erecek. Ukrayna’nın bu anlaşmayı yenilemeyi reddetmesi durumunda, Rusya'nın Avrupa'ya gaz sevkiyatının yeni yılın ilk saatlerinden itibaren kesilmesi bekleniyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 26 Aralık’ta yaptığı açıklamada, Ukrayna ile bu yıl bir anlaşma sağlanamayacağını belirtmişti.
UKRAYNA’NIN RED KARARI
Ukrayna, Rusya ile yeni bir gaz anlaşması yapmayı reddediyor. Ukrayna, Rus gazı geçişi karşılığında yıllık 800 milyon dolarlık gelirden feragat etmiş olacak. Gazprom, Ukrayna hattı üzerinden yaklaşık 5 milyar dolarlık bir gaz satış güzergahını kaybedecek. Ukrayna'nın bu kararı, özellikle Avrupa'nın doğusundaki bazı ülkeler için ekonomik etkiler yaratacak.
EN ÇOK ETKİLENECEK ÜLKELER
Ukrayna üzerinden gaz akışının durması, başta Moldova olmak üzere bazı eski Sovyet ülkelerini olumsuz etkileyebilir. Avrupa Birliği ülkeleri arasında ise en çok etkilenecek ülkenin Slovakya olduğu belirtiliyor. Slovakya Başbakanı Robert Fico, Ukrayna gaz akışının kesilmesi durumunda misilleme olarak elektrik arzını kesme tehdidinde bulunmuştu. Slovakya Ekonomi Bakanlığı, Ukrayna’dan gaz tedarikinin kesilmesiyle doğal gaz sıkıntısı yaşanmayacağını belirtti. Ancak, gaz firmalarının alternatif tedarik güzergahları için ekstra 177 milyon euro ödeme yapmaları gerekecek.
RUS GAZI TÜRKAKIM İLE DEVAM EDECEK
Avrupa'nın Rus gazına olan bağımlılığı, Ukrayna üzerinden sağlanan gazın durmasıyla daha da sınırlanacak. Macaristan gibi ülkeler, Karadeniz üzerinden geçen TürkAkım boru hattı aracılığıyla Rus gazı alımına devam edebilecek. TürkAkım, Rus gazının Avrupa'ya ulaşan tek güzergahı haline geldi.
GAZPROM ZARAR AÇIKLADI
Gazprom, Ukrayna'daki savaş nedeniyle Avrupa'nın alternatif enerji kaynaklarına yönelmesiyle büyük zarar etti. 2023 yılı itibarıyla Gazprom, 7 milyar dolar zarar açıklayarak, 1999'dan bu yana ilk kez zarar etti. Rusya'nın Yamal Avrupa ve Kuzey Akım boru hatlarının büyük ölçüde atıl kalması, Gazprom'un zorlu bir yıl geçirmesine yol açtı. Gazetecilere açıklama yapan enerji uzmanları, Rus gazının Avrupa'ya taşınmasında yaşanan bu daralmanın, Avrupa ekonomisini olumsuz etkilemeye devam edeceğini belirtiyor.
AVRUPA’DAKİ EKONOMİK ETKİLER
Rus gazının azalması, Avrupa'da büyük ekonomik zorluklara yol açtı. Özellikle enflasyonun artması, hayat pahalılığının yükselmesi ve ekonomik durgunluk gibi olgular, Avrupa halkını zor durumda bırakmıştı. Alternatif enerji kaynaklarına yönelmek zorunda kalan Avrupa, uzun vadede Gazprom'un kaybını telafi etmeye çalışacak.