Ramazan erzakının vergi ve SGK boyutu nedir?
Rahmet ve mağfiret ayı olan ramazan da işverenler çalışanlarına karşı şefkatli ve cömert davranırlar. Bazı işyerleri...
Rahmet ve mağfiret ayı olan ramazan da işverenler çalışanlarına karşı şefkatli ve cömert davranırlar. Bazı işyerleri toplu iş sözleşmesi hükümleri gereğince ramazanda oruç tutan ve tutmayan ayrımı yapmadan toplu olarak belirlenen oranlarda ramazan erzakı dağıtılır. İşte bu süreçte insan kaynakları ve muhasebe yetkililerinin kafası karışır. Yılda bir defa yapılan bu erzak yardımları karşısında vergi ve SGK açısından nasıl işlem yapılması gerekir. İşverenler Ramazan ayında çalışanlarına iftar yemeği çıkarması durumunda: Çalışanlara işverence iftar yemeği işyerinde ya da müştemilatında verilmek suretiyle sağlanan menfaatler gelir vergisinden istisna edilmiştir. Çalışanlarına işverenlerince yemek verilmek suretiyle bir günlük yemek bedeli olarak 2021 yılında 25,00 TL aşmaması durumunda ücret olarak değerlendirilmez ve gelir vergisinden muaf tutulur.(23/8)
Ödemenin bu tutarı aşması halinde, aşan kısım ile hizmet erbabına yemek bedeli olarak nakden yapılan ödemeler ve bu amaçla sağlanan menfaatler ücret olarak vergilendirilir.
Örneğin:
A(A.Ş) ramazan ayında oruç tutan personeline günlük tabldot olarak 20 TL karşılığında işyeri yemekhanesinde yemek çıkarması durumunda 23/8 göre ücret olarak değerlendirilmeyecektir.
AYNİ OLARAK ERZAK YARDIMI
Gelir Vergisi Kanunu’nda ücretlerin tanımlamasına yer verilmiştir. Ücret, işverene tabi belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.(61.Madde)
O halde hem nakit hem de ayın olarak verilen menfaatler ücretin içinde yer almaktadır. Bu durumda çalışanlara dağıtılan ramazan erzakları da ayni olarak dağıtılması halinde ücret gibi değerlendirmeye tabi tutularak işlem yapılacaktır. Ramazan erzakları KDV dahil alınması durumunda, fatura bedeli ile dağıtılan işçi sayısına göre net olan erzak belleri brütte çevrilerek çalışanların bordrolarında gösterilecek, gelir vergisi ve damga vergisi yönünden değerlendirilecektir.
Örneğin:200 TL bedelli KDV dahil erzak alınması durumunda çalışanın bulunduğu vergi dilimi değerlendirilerek brüt olarak hesap pusulasına yansıtılacak karşılığında net olarak 200 TL. olarak erzak dağılımı yapılacaktır.(Burada ayni olarak erzak verildiği için 200 TL net olarak ödenmeyecek.)
ERZAKLARI ÜRETİCİ FİRMA ÇALIŞANLARINA DAĞITMASI HALİNDE
Çalışanlara işletmenin ürettiği gıda ürünleri ramazan erzakı olarak verilmesi durumunda perakende satış fiyatı net olarak dikkate alınır, bu tutarın brüt miktarı bulunarak çalışanın bordrosuna yansıtılır.
Formülü:
Brüt Ücret= Net Ücret/ (1-(Gelir Vergisi Oranı+ Damga Vergisi Oranı))
SİGORTA PRİMİ AÇISINDAN
5510/80.Maddesinde hangi haklardan prim alınmayacağı belirlenmiştir;
b) Ayni yardımlar ve ölüm, doğum ve evlenme yardımları, görev yollukları, seyyar görev tazminatı, kıdem tazminatı, iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödeme, keşif ücreti, ihbar ve kasa tazminatları ile Kurumca tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgari ücretin yüzde 30’unu geçmeyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları, prime esas kazanca tabi tutulmaz.
Ramazan erzakı nakit olarak değil ayni olarak çalışanlara verilmesi durumunda sigorta primi alınmayacaktır.
ERZAK YERİNE ÇALIŞANLARA NAKİT ÖDEME YAPILMASI
Çalışanlara ramazan erzakı yerine nakit olarak ödeme yapılması durumunda gelir, damga vergisi ve sigorta primi kesintisi uygulanacaktır. Oruç tutanlar öğle yemeği yemeyerek karşılığında parası nakit olarak verilmesi durumunda brüt olarak belirlenmiş ise o rakam üzerinden gelir, damga vergisi ve sigorta primi kesilecektir. Net olarak belirlenmesi durumunda karşılığı brüt olarak belirlenecektir. Burada asıl hedefimiz net rakamı ödeyeceğimizden SPEK esas matraha girecek rakamı da bulmamız gerekecektir. SGK oruç tutanlara karşı uyguladığı muafiyet rakamına da ihtiyaç vardır.
YEMEK PARASI
1/1/2021 ila 31/12/2021 tarihleri arasında; 119,25 TL x yüzde 6 = 7,16 TL (Günlük)
Buna göre nakit olarak ödenen günlük yemek parasının 7,16 TL'si sigorta primine tabi olmayacak, aşan kısım sigorta primine tabi tutulacak.
Örneğin:
A (A.Ş) 22 gün çalışanlarına günlüğü 20 TL /Net ödeme yapması halinde 440 TL ödeyecektir.
Buna göre net tutarın brüt rakamı hesaplanırken SGK muafiyet edilen tutar dikkate alınarak çalışanın bordrosuna yansıtılacaktır.
Örnek:
A (A.Ş.) 22 gün için çalışanlarına günlüğü 30 TL/Brüt olarak 660 TL ödemesi halinde 157,20 TL SGK prim muafiyeti hesaplayarak geri kalan tutardan SPEK bildirimi yapılacaktır.