Türkiye'nin doğusunda serin ikliminde yer alan Kars, sadece doğal güzellikleri ile değil, aynı zamanda zengin peynir mirasıyla da dikkat çekiyor. Ermenistan ve Gürcistan sınırlarına yakın bir konumda bulunan bu şehir, geçmişi boyunca pek çok imparatorluğa ev sahipliği yapmış ve bu kültürel zenginliği bugün de yaşatıyor. Kars'ın kendine özgü peynirleri hem yerel hem de uluslararası alanda tanınmaya başlandı.
Kars Peyniri: Yerel Lezzetlerin Yıldızı
Kars peyniri, özellikle yerel süt üretimi ve çeşitliliği ile öne çıkıyor. Silk Road Moments seyahat uzmanı Şeyma Çay, "Kars’ın Kaşarı, ülkenin en lezzetli peynirlerinden biridir. Yerel hayvanların tükettiği yüzlerce bitki çeşidi, peynirlerin benzersiz tadını oluşturuyor," diyor. Kars'ın ana caddeleri, turistlerin bu lezzetleri tatmak ve satın almak için uğrak noktaları haline geldi. Kars Kaşarı ve Kars Gravyer, özellikle dikkat çeken peynir çeşitleri arasında.
Peynir Müzesi: Geçmişten Günümüze Peynirin Yolculuğu
Kars Peyniri Müzesi, şehrin peynir mirasını kutlamak için önemli bir mekan haline geldi. Müze rehberi Birol Aydın, "Rusların 1878'de Kars'ı ilhak etmesiyle birlikte bu kaleyi peynir depolamak için kullandılar," diyor. Bu tarihi süreç, bölgenin peynir yapım geleneklerine ışık tutuyor. Kars'ın peynir yapım geleneği, antik çağlara kadar uzanıyor ve günümüzde de devam ediyor.
Molokanların Etkisi: Kars’a Modern Peynir Yapım Gelenekleri
1878'de Kars’a sürgün edilen Molokanlar, bölgeye yeni peynir türlerini getirerek, Kars'ın peynir endüstrisine katkıda bulundular. Bu peynir yapım geleneği, 19. yüzyılda İsviçreli peynir üreticisi David Moser tarafından geliştirilen tekniklerle birleşerek Kars Gravyer'in ortaya çıkmasına zemin hazırladı. Prof. Fügen Durlu-Özkaya, "Kars Gravyer, zengin ve yerel üretim yöntemleri sayesinde popülerliğini koruyor," diyor.
Boğatepe: Peynir Üretim Köyü ve Aile İşletmeleri
Kars’ın hemen dışında yer alan Boğatepe köyü, 19. yüzyılda kurulan Molokan köylerinden biridir. Burada, aile işletmeleri tarafından üretilen peynirler, Türkiye’nin en iyi peynirleri arasında gösteriliyor. Peynir ustası Çağdaş Koçulu, geleneksel yöntemlerle peynir üretimini sürdürerek, hem aile işletmesini ayakta tutuyor hem de bölgenin peynir mirasını yaşatıyor.
Kars’taki Peynir Kültürü ve Turizm
Kars'taki peynir kültürü, sadece yerel halk için değil, aynı zamanda ziyaretçiler için de cazibe merkezi haline geldi. Turistler, peynir turlarına katılarak hem bu eşsiz lezzetleri tatma hem de üretim süreçlerine tanıklık etme şansı buluyor. Kooperatifler, yerel kadınları turizm sektöründe eğiterek, köydeki peynir üreticilerine destek sağlıyor.
Kars, Peynir Severler İçin Vazgeçilmez Bir Durak
Kars, zengin peynir mirası ile hem yerel hem de uluslararası alanda adını duyuruyor. Kars Gravyer ve diğer peynir çeşitleri, Türkiye'nin peynir başkenti unvanını pekiştiriyor. Doğu Ekspresi’nin popülaritesinin artmasıyla birlikte, Kars'ın gelecekte daha fazla turist çekmesi ve peynir kültürünün daha da yayılması bekleniyor. Kars'a yapılan bir ziyaret, sadece tarihi bir yolculuk değil, aynı zamanda bir peynir lezzetleri keşfi anlamına geliyor.