Medicana Sağlık Grubu Endokrinoloji ve Metabolik Hastalıklar Uzmanı Doç. Dr. Pınar Köksal, öğün atlamanın metabolizma üzerinde ciddi olumsuz etkiler yaratabileceğini belirterek, bu alışkanlıktan kaçınılması gerektiğini vurguladı. Köksal, metabolizma hızını etkileyen faktörlerin başında genetik yapı ve yaşın geldiğini, bununla birlikte yaşam tarzı, kas dokusu ve yağ oranının da büyük rol oynadığını ifade etti.
‘METABOLİZMA HIZINI BELİRLEYEN FAKTÖRLER’
Doç. Dr. Köksal, metabolizma hızının, vücudun aldığı kaloriyi enerjiye dönüştürme kapasitesini gösterdiğini belirtti. “Genetik yapımız, metabolizma hızımızı büyük ölçüde etkiler. Bu, aldığımız kalorinin ne kadarının yakılacağını ve vücudumuzda yağ olarak depolanacağını belirler” diyen Köksal, yaşın da metabolizma üzerinde etkili olduğunu ekledi. 20-40 yaşları arasında metabolizma hızının en yüksek olduğunu söyleyen uzman, yaş ilerledikçe bu hızın düştüğünü ve 50 yaşından sonra her 10 yılda bir yaklaşık yüzde 2 oranında yavaşladığını kaydetti. Fiziksel aktivite azalması, kas dokusunun kaybı ve yağ oranının artması bu yavaşlamanın sebepleri arasında yer alıyor.
‘YAĞ DOKUSUNUN ARTIŞI METABOLİZMAYI YAVAŞLATIYOR’
Vücutta yağ dokusunun arttığı, kas dokusunun ise azaldığı durumlarda bazal metabolizma hızının düşeceğini belirten Köksal, özellikle kadınların, erkeklere göre daha fazla yağ dokusuna sahip oldukları için metabolizma hızlarının da daha düşük olduğunu söyledi. Tiroid hormonları gibi bazı hormonların da metabolizma üzerinde etkili olduğunu ifade eden Doç. Dr. Köksal, tiroid bezinin az çalıştığı (hipotiroidi) durumlarda metabolizmanın yavaşladığını, fazla çalıştığında ise hızlandığını belirtti.
Uzun süre açlık veya yarı açlık durumlarında bazal metabolizma hızının düştüğünü vurgulayan Köksal, bu durumun vücudun enerji azlığına adapte olma çabasıyla ilgili olduğunu söyledi. “Açlıkla birlikte vücuttaki bazı hormonların düzeylerinde değişiklikler meydana gelir ve metabolizma hızında yaklaşık yüzde 20’lik bir azalma gözlenebilir” dedi.
‘DENGELİ BESLENME VE EGZERSİZİN ÖNEMİ’
Köksal, düzenli egzersizin hem yağ yakımını artırdığını hem de kas kütlesinin artmasına yardımcı olduğunu belirterek, günlük fiziksel aktivitelerin de metabolizma hızını artırmaya katkı sağladığını ifade etti. Öğün atlamamanın önemine dikkat çeken uzman, öğünler arasında ara öğünler almanın metabolizma için faydalı olduğunu, aşırı düşük kalorili şok diyetlerden ise kaçınılması gerektiğini vurguladı. Sağlıklı ve dengeli bir beslenme düzeniyle birlikte metabolizma hızının korunabileceğini söyledi.