Türkiye’de kayıt dışı cihaz kullanımı son yıllarda bir hayli artırmış durumda. Bugün, 3,5 milyon kayıt dışı cep telefonunun kullanıldığı tahmin ediliyor, bu da yıllık yaklaşık 30 milyar TL vergi kaybına yol açıyor. Mobil İletişim Araçları ve Bilgi Teknolojileri İş İnsanları Derneği (MOBİSAD) Başkanı Mustafa Kemal Turnacı, Türkiye’deki alım gücünün düşmesinin teknolojiye ulaşımı zorlaştırdığını ve yüksek vergilerin yanı sıra taksit sınırlamalarının da kayıt dışı satışların artmasına neden olduğunu belirtti. Türkiye'de cep telefonlarında Kültür Bakanlığı payı yüzde 1, TRT Bandrolü yüzde 12, Katma Değer Vergisi (KDV) yüzde 20 ve Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ise yüzde 50 olarak uygulanıyor. Ayrıca, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) taksit sınırlamaları, 12.000 TL üzerindeki telefonlarda sadece 3 ay taksit yapılmasına olanak veriyor.
MOBİSAD verilerine göre, Türkiye’de 10 milyon cep telefonu satışından elde edilen vergi geliri 86,5 milyar TL’ye ulaşırken, kayıt dışı cihazlar nedeniyle oluşan vergi kaybı 30 milyar 278 milyon 150 bin TL’ye çıkıyor. Bu kayıp, vergi gelirlerinin yaklaşık yüzde 30’unu oluşturuyor.
MOBİSAD’DAN ÇÖZÜM ÖNERİSİ
Turnacı, kayıt dışı satışların önlenmesi ve vergi gelirlerinin artırılması için yüzde 50 olan ÖTV oranının yüzde 20’ye indirilmesini ve taksit sınırının 30 bin TL’ye yükseltilmesini öneriyor. Bu düzenlemelerle birlikte, yurtdışı ile fiyat makasının azalacağı ve tüketicilerin garantili, satış sonrası hizmetlerden yararlanabilecekleri yasal yolları tercih edeceği öngörülüyor.
DEĞİŞİM BELGESİ VE KAYIT DIŞI YÖNTEMLER
Öte yandan, yüksek telefon fiyatları bazı yasal olmayan yöntemlerle kayıt dışı telefon kullanımını artırıyor. Bunlardan biri de ana kart değişikliği ile IMEI harçsız telefon kaydı yapılması. Turnacı, bu uygulamaların son dönemde artış gösterdiğini ve yasal olmayan yollarla kayıt dışı cihaz kullanımının yaygınlaştığını belirtti.
