Sivas'ın Yıldızeli ilçesindeki 3,800 yıllık Hitit şehri Kayalıpınar'da (Samuha) yürütülen kazı çalışmaları, tarihi kalıntıları gün yüzüne çıkarmaya devam ediyor. 1970’li yıllarda bir öğretmenin keşfiyle ortaya çıkan bu alan, Koç Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi ve Kazı Başkanı Doç. Dr. Çiğdem Maner'in liderliğinde titizlikle inceleniyor.
2024 yılı kazılarında, bir tapınak olabileceği düşünülen büyük bir Hitit yapısı, çeşitli mühür baskıları ve Bizans dönemine ait mezar kalıntıları bulundu. Doç. Dr. Maner, Kayalıpınar'ın Sivas'ın Hitit tarihi açısından kritik bir öneme sahip olduğunu vurguladı.
Kazı çalışmalarında önemli mühür baskılarına ulaşıldığını belirten Maner, “2023'de, yanık bir binada ortaya çıkan mühür baskıları, Hitit devletinin son dönemlerine dair bazı entrikaları anlamamıza yardımcı oldu,” dedi. Ayrıca, dini içerikli Hititçe çiviyazılı tablet parçaları da bulduklarını ifade etti.
İstanbul Üniversitesi Hititoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Peker ise Samuha'nın Hitit tarihinin yeniden yazıldığı merkezlerden biri olduğunu belirtti. Hitit devletinin çöküş döneminde buranın, imparatorluğun yeniden toparlanmasında önemli bir rol oynadığını vurguladı.
Kayalıpınar Kazı Başkanı Yardımcısı Arkeolog Dr. Emre Kuruçayırlı, kazı alanında çok sayıda dönemden kalıntılara rastladıklarını belirterek, “Hitit krallarının yaşamlarının büyük bir kısmını burada geçirdiğini biliyoruz,” dedi. Ayrıca, Bizans dönemine ait mimari bulguların da ortaya çıkmasının, Anadolu tarihine ışık tutacağını sözlerine ekledi.