Karşıyaka'da koleksiyoner Aybala-Nejat Yentürk çifti tarafından hazırlanan "Bir Millet Uyanıyor" sergisi, Cumhuriyetin ilmek ilmek binbir emekle nasıl kurulduğunu, hangi aşamalardan geçerek bu günlere geldiğimizi anlatan kentimizde açılmış en etkileyici sergilerden biri. Karşıyaka Çatı Bostanlı'da açılan sergi renkli anlatımı, nitelikli görselleri ve İzmirlileri zaman yolculuğuna çıkaran objeleriyle adeta inkılap tarihi dersi veriyor.
Proje sorumlusu Nejat Yentürk sergide Cumhuriyetin ilk yıllarına, ama özellikle gündelik hayattaki yansımalarına eğildiklerini söylüyor. "Ülke tarihinin en önemli yıldönümünün bu denli sönük geçeceğini, iktidarından muhalefetine, aydınından ilkokula başlayan öğrencisine, cumhuriyet rejimini kutlamayı ve kazanımlarını hatırlama fırsatını değerlendirilmeyeceğini sanırım hiç kimse beklemiyordu" diyen Yentürk, şu görüşleri paylaşıyor:
"Kendi adımıza büyük bir sergi planladık. Şehrimizin değerli koleksiyoncuları çağrımıza karşılık verdi. Ülkemizin saygın kurumları da desteklerini esirgemedi. İktidarın görmezden geldiğini, biz yurttaşlar olarak elbirliği ederek ortaya koymaya çalıştık. Öyle bir sergi kurmalıydık ki, sadece iktisat, siyaset, sanayileşme çabalarıyla sınırlı kalmayalım, bağnazlık ve cehaletten başka bir seçeneğin varlığını fark eden toplumun neşesini, heyecanını da izleyebilelim. Cumhuriyetin ilk yıllarına hakim olmuş coşku ve inancın gücünü, bir ülküye sahip olmanın toplumda nasıl dinamo görevi gördüğünü sergi üzerinde çalışırken fark ettik. Yine Karşıyaka Belediyesi'nin iradesiyle tabii" diyor.
Küratörlüğünü Aybala Yentürk'ün üstlendiği ve çok sayıda koleksiyon ve arşivden seçilen fotoğraf, belge, gazete ve eşyalar eşliğinde hazırlanan serginin kurgusunda İzmir ve Karşıyaka özellikle ön plana çıkarılıyor. Yentürk, devrimin gündelik yaşama yansımasının izlenebildiği serginin 1923-1938 yıllarına odaklandığını belirtiyor. Aybala Yentürk, "Sergimiz Cumhuriyetin ilan edilişinden Mustafa Kemal Atatürk'ün vefat ettiği 1938 yılına kadar uzanan on beş yıllık süreci anlatıyor. Bu süreçte bitmek bilmeyen savaşların, salgın hastalıkların, yokluğun ve cehaletin pençesinden alınan bir halkın, yanmış yıkılmış bir ülkenin yeni bir dinamizmle var olma mücadelesi anlatılıyor" diyor.
Cumhuriyetin kazanımları anlatılıyor
Sergi çok geniş bir perspektiften Cumhuriyetin kazanımlarını, günlük yaşama nasıl yansıdığını belgelerle, gazete kupürleriyle, fotoğraflarla ve efemeralarla anlatıyor ziyaretçilere. Sergi bu anlatım tarzıyla tarihi, ziyaretçiler, özellikle de genç kuşak ve çocuklar için daha anlaşılır kılıyor. Sergiye araştırmaları, arşiv ve koleksiyonları ile katkıda bulunanlar arasında Aybala ve Nejat Yentürk, Bedri Cumhur Doğu, Yavuz Çorapçıoğlu, Zafer Falay, Haldun Cezayirlioğlu, İpek Cabadak, Nazmi Şurgun, Ahmet Gürel, Vehbi Moğol, Cem Karagözlü, Hür Efe Müzecilik, Ali Özpalanlar ve Yavuz Özmakas’ın yanı sıra Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü, İnönü Vakfı, Suna ve İnan Kıraç Vakfı ve Salt Araştırma gibi kurumlar yer alıyor.
Çatı Bostanlı'daki 500 metrekarelik alanda düzenlenen "Bir Millet Uyanıyor" sergisi 19 Mayıs 2024 gününe kadar açık kalacak. Büyük emek verilerek hazırlanan ve birkaç saatte ancak gezebileceğiniz bu değerli sergi Pazartesi dışında her gün saat 10.00 - 18.30, Perşembe günleri ise 10.00 - 20.00 saatleri arasında ziyaret edilebiliyor.
***
İzmir'de ilk Efes Kültür Yolu Festivali
Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın Türkiye'nin uluslararası marka değerine katkıda bulunmak amacıyla ilk kez 2021 yılında İstanbul Beyoğlu'nda başlattığı, 2022 yılında beş ayrı kentte düzenlediği Kültür Yolu Festivali rotasına bu yıl İzmir de eklendi. Etkinlik, Efes Kültür Yolu Festivali" adıyla 28 Ekim - 5 Kasım 2023 tarihleri arasında gerçekleşecek. "Kültürün şehir /semt merkezli olarak ele alındığı, sanat - zanaat - gastronomi - söyleşi - gösteri - eğlence tarzı etkinliklerin kentin kültür mekanlarında düzenlenecek. Festival kapsamında düzenlenecek etkinlikler Cumhuriyet Meydanı, Gündoğdu Meydanı, Alsancak Tekel İzmir Kültür Sanat Fabrikası, Tarihi Alsancak Tren Garı, Bornova Kültür ve Sanat Merkezi, Kültürpark, Arkas Sanat Merkezi (Alsancak), İzmir İktisat Kongre Merkezi, İzmir Atatürk Müzesi, Turgut Pura Vakfı, Konak Saat Kulesi, Folkart Galeri'de izlenebilecek. Festivalin detaylı programına https://efes.kulturyolufestivalleri.com adresinden erişilebilir.
Kütüphanelerde özel programlar
Festivalin kütüphane-kitap ayağında özellikle çocuklar için çok sayıda etkinlik düzenleniyor. Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü'nün İzmir Atatürk İl Halk kütüphanesi, Karşıyaka Hoca Mithat Çocuk Kütüphanesi, Alsancak Tekel İzmir Kültür Sanat Fabrikası ve Bornova Kültür Sanat Merkezi'nde gerçekleştireceği etkinliklerden bazıları şunlar:
• 30 Ekim 2023 Pazartesi / Saat 16.00 / Kelime Müzesi'nin kurucusu Şermin Yaşar söyleşisi - Cumhuriyet’in İlk Günü / İzmir Atatürk İl Halk Kütüphanesi - Konferans Salonu
• 30-31 Ekim, 1-2 Kasım 2023 / Saat: 10.30 / Kitap Tadım Atölyesi / Karşıyaka Hoca Mithat Çocuk Kütüphanesi / Kütüphaneci Erol Baykuş yönetiminde
• 31 Ekim 2023 Salı / Saat: 10.30 / Erişilebilir Masal Saati / İzmir Kültür Sanat Fabrikası / Söyleşi konukları: Ayşe Gümüş-Turgay Gümüş
• 3 Kasım 2023 Cuma / Saat: 10.00 / Cumhuriyetin İzinde / İzmir Kültür Sanat Fabrikası / Söyleşinin konuğu çocuk kitapları yazarı Koray Avcı Çakman
• 4 Kasım 2023 Cumartesi / Saat: 16.00 / Attilâ İlhan’ın İzmir’i Paneli / İzmir Atatürk İl Halk Kütüphanesi - Konferans Salonu / Konuşmacılar: Yaşar Ürük, Hülya Soyşekerci, Gülce Başer - Adnan Özer yöneticiliğinde
• 5 Kasım 2023 Pazar / Saat: 19.00 / Attilâ İlhan Şiir ve Şarkılarıyla Kerem Alışık Dinletisi /Bornova Kültür Sanat Merkezi- Rakım Erkutlu Salonu
•••
İzmir Okuma Evi'nde söyleşi
Kemeraltı'nda tarihi bir yapıda hizmet veren "İzmir Okuma Evi"nde 1 Kasım 2023 Çarşamba günü "Yunus Emre ve Ahmed Adnan Saygun" söyleşisi düzenliyor. Su mühendisliği alanındaki çalışmaları ve eserleriyle tanınan Dokuz Eylül Üniversitesi Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ünal Öziş'in gerçekleştireceği söyleşi 17.00-18.00 saatleri arasında gerçekleşecek. İzmir Okuma Evi Kemeraltı 861 Sokak No:40-42'de dört yıldan bu yana kitapseverleri ağırlıyor.