Yeni bir yazıda buluşmanın verdiği tarifsiz hazla; merhaba… Bu hafta farklı bir konuya kafa yoralım hem de şifa bulalım istedim… Malum on bir ayın sultanı Ramazan evlerimize geldi; bu ay oruç ayı… Günlük su tüketimimizi sağlayamadığımız için baş ağrıları kaçınılmaz oluyor. O yüzden baş ağrısını tümden ele alalım istiyorum. Hazırsanız başlayalım!
Baş ağrısı, beyin, kan damarları ve çevredeki sinirler arasında meydana gelen sinyallerden kaynaklı gelişir. Ağrı gelişimi sırasında birden fazla mekanizma, kas ve kan damarlarını etkileyen spesifik sinirleri etkiler. Etkilenen sinirler çok sayıda sinyali beyne iletmeye başlar.
BAŞ AĞRI ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Gerilim tipi baş ağrısı
Gerilim tipi baş ağrıları, en sık görülen birincil baş ağrısı türüdür. Gerilim tipi baş ağrıları kadınlarda erkeklerden daha sık görülür. Bu baş ağrısında, ağrı, alına ve enseye yayılabilir ve şiddetli değildir. Fiziksel aktivite ile şiddetlenmeyen ve mide bulantısı yapmayan ağrılar olduğu söylenebilir. Gerilim tipi baş ağrısı olan kişide ışık ve sesten birine karşı nadir de olsa hassasiyet olabilir. Kronik gerilim tipi baş ağrılarında ise, hasta ayda en az 15 kez ve yılda en az 6 ay bu ağrıyı çeker.
Migren tipi baş ağrısı
Migren tipi baş ağrıları ikinci en sık görülen birincil baş ağrısı türüdür. Migren kaynaklı baş ağrıları yetişkinler kadar çocuklarda da görülebilir. Ergenlik çağından önce erkek ve kız çocukları migrenin yol açtığı baş ağrılarından eşit derecede etkilenir; ancak ergenlik dönemi sonrası migrenin yol açtığı baş ağrılarından kadınlar, erkeklerden daha fazla etkilenir.
Küme tipi baş ağrısı
Küme tipi baş ağrıları nadir görülen birincil baş ağrısı türlerindendir. Küme tipi baş ağrıları daha çok 20'li yaşların sonundaki erkekleri etkilese de kadınlar ve çocuklarda da görülebilir.
İkincil Baş Ağrıları
Dehidrasyona yani vücudun susuz kalmasına bağlı yaşanan ağrılar, sinüs kaynaklı baş ağrıları ve aşırı ilaç kullanımı ile ortaya çıkan baş ağrılarıdır. Diğer yandan omurilik kaynaklı, kafa travmasına dayalı, beyin kanaması nedeniyle yaşanan, menenjit veya ensefalit ya da kan basıncında ki ani artışa dayanan tıbbi bir sorundan kaynaklanan baş ağrıları da ikincil baş ağrıları arasındadır.
Spinal baş ağrıları
Beyin omurilik sıvısının düşük basıncı veya hacminin neden olduğu ağrılardır. Spontan olabileceği gibi tanı ya da tedavi amaçlı lomber ponksiyon veya spinal anestezi sonucu oluşabilir.
Sinüs kaynaklı baş ağrıları
Akut sinüzit alın, burun ve göz çevresinde, yanaklarda veya üst dişlerde ağrıya neden olur. Öne eğilmek ağrıyı artırır. Yoğun burun akıntısı, tıkanıklık ve ateş belirtileri çoğu zaman sinüslere işaret eder. Akut enfeksiyon düzeldiğinde baş ağrısı şikayeti de kaybolur; ancak unutulmamalıdır ki sinüzit, kronik veya tekrarlayan baş ağrılarının yaygın bir nedeni değildir.
Göz tansiyonu
İkinci tür göz tansiyonu kapalı açılı glokomda hasta şiddetli baş ağrısına sebep olan göz tansiyonu krizleriyle karşılaşır ve ağrı genelde akşam saatlerinde başlar. Bununla birlikte, bulanık görme ve mide bulantısı olabilir.
Uygulandığında baş ağrısına iyi gelen yöntemler şunlardır:
• Baş-boyun bölgesine soğuk ya da sıcak kompres uygulamak
• Bol bol su içmek
• Papatya, zerdeçal ve zencefil gibi rahatlatıcı bitki çayları içmek
• Az miktarda kahve ya da kafeinli çay içmek
• Nane veya lavanta yağı koklamak ya da şakaklara masaj yapmak
• Buhar banyosu yaparak sinüsleri açmak
• Karanlık bir odada dinlenmek
• Baş ağrısını tetikleyen gürültüden kaçınmak
• Yeterli uyunduğundan emin olmak
• B vitamini kompleksi ve magnezyum takviyesi almak
• Çeneyi yoran çiğnemelerden kaçınmak
• Diş ağrısı kaynaklı baş ağrısında tuzlu su gargarası yapmak
• At kuyruğu, şapka gibi kafanızı baskılayan kullanımlardan kaçınmak
Nasıl önlenir;
• Magnezyum ve B vitamin kompleks takviyeleri alın
• Stres ve gerginliğe neden olan ortamlardan uzak durun
• Gıda intoleransına neden olan yiyecekleri belirleyip, bunları tüketmekten kaçın
• Baş ağrısına neden olan keskin kokuları kullanmayın, koklamayın
• Düzenli bir uykuya sahip olun
• Bol bol su tüketin
• Alkolü azaltın
• Histamin içeriği yüksek besinleri sınırlayın
• Kan şekerini dengede tutmak, yüksekse düşürmek.
• Çok uzun süre aynı pozisyonda oturmayın veya ayakta durmayın
• Göz yorgunluğunun oluşmaması için gözleri belirli aralıklarla dinlendriin
• Kafeini günde 2-3 fincan ile sınırlayın
BAŞ AĞRISI İÇİN HANGİ PARMAĞA DOKUNMALI?
Perikardiyum noktası, el bileğinin iç kısmının üç parmak altında ve iki tendonun arasında yer alan bir ağrı kesme noktasıdır. Özellikle baş ağrılarında ve mide bulantılarında, perikardiyum noktasına baskı uygulanması tavsiye edilir.
Migren ağrısına basınç uygulaması ile azaltmak mümkün. Bunun için nane ve okaliptüs gibi ferahlatıcı kokular içeren yağlar ile birlikte masaj yapılabilir. İki kaşınızın tam ortasına işaret parmağınızı bastırın ve 3 santim yukarı kaydırarak burada 30 saniye basınç uygulayarak bekleyin.
1. El Üzerinde Masaj
Elinin üzerinde uygulayabileceğin bu masaj tekniğinde başparmak ve işaret parmağı arasındaki noktaya odaklanıyoruz. Diğer elinin başparmağı ve işaret parmağı ile bu noktaya 10 saniye boyunca hafif şekilde basınç uygulamalısın. Ardından 10’ar saniye sağa ve sola doğru küçük dairesel hareketlerle basıncı devam ettirmelisin. Aynı işlemi diğer elinde de uygulayabilirsin. Bu basınç noktasının baş ve boyun bölgesindeki gerilimi azaltıp baş ağrısını azalttığına inanılıyor…
2. Yüz Üzerinde Masaj
Yüz bölgende kaşların arasında kalan burun köprüsüne uygulaman gereken bu masaj tekniği ile rahatlaman mümkün olacak. Burnun ile kaşlarının birleştiği iki noktaya işaret parmaklarında hafif şekilde baskı uygulamalısın. 10 saniye kadar basınç uyguladıktan sonra serbest bırakıp derin nefes alarak rahatlayabilirsin. Bu basınç noktalarına baskı uygulayarak göz yorgunluğu ve sinüs ağrısı gibi durumlarla ortaya çıkan baş ağrısını hafifletebilirsin.
3. Boyun Üzerinde Masaj
Boynunun arkası yani ense kısmında uygulaman gereken bu masaj tekniğinde dikey boyun kasları arasındaki boşluklara baskı uyguluyoruz. Bu bölgeyi tespit edebilmek için; kafanı öne doğru eğdiğinde dokunup yumuşaklığını hissettiğin bölgeyi hissedebilirsin. Her iki elinin işaret parmağı ile bu noktalara 10 saniye boyunca basınç uygulamalısın. Bu basınç hareketi yukarı doğru olmalı… Ardından bırak ve tekrarla… Kendini iyi hissedene kadar derin nefes alıp vererek bu tekniği uygulayabilirsin.
4. Alın Bölgesinde Masaj
Kaşlarının tam orta kısmında uygulayacağın bu teknik de çok basit… İşaret parmağın ile bu alana 1 dakika boyunca sert şekilde basın uygulayabilirsin. Ardından iki elinin işaret parmaklarıyla alnına doğru, kaşına paralel olarak hafif basınçlarla masaj yapabilirsin. Bu teknik ile yine göz yorgunluğu ve sinüs basıncı sebebiyle oluşan baş ağrılarının hafifletildiği düşünülüyor…
Sevgiyle kalın…
Günün sözü: Aynı gökyüzüne bakabiliriz fakat aynı noktada değiliz artık…