Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) Kadına Karşı Şiddet ve Ayrımcılığın Önlenmesine Yönelik Araştırma Komisyonu, 26 Kasım 2024 tarihinde toplandı. Komisyonun başkanlığını AK Parti İstanbul Milletvekili Mustafa Hulki Cevizoğlu üstlendi. Toplantıya, kadına yönelik şiddetle mücadele konusunda alınan mevcut tedbirler ve gelecekte atılacak adımlar hakkında görüşmeler yapıldı.
Komisyon, kadına yönelik şiddetle mücadeleye dair yasal düzenlemeleri gözden geçirecek ve bu alanda yapılması gereken yeni düzenlemeleri belirleyecek. Cevizoğlu, toplantının başında 25 Kasım'ın Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Günü olduğunu hatırlatarak, bu konuda yapılan çalışmaların önemine değindi. Ayrıca, İstanbul Sözleşmesi'nin Türkiye'deki yeri ve sözleşmeden çekilmenin ardından yapılan düzenlemeler de komisyonun gündemindeydi.
TÜRKİYE’NİN İSTANBUL SÖZLEŞMESİ’NDEN ÇEKİLMESİ
Komisyon başkanı Cevizoğlu, İstanbul Sözleşmesi’nden Türkiye’nin çekilmesinin ardından da sözleşmede yer alan tedbirlerin hayata geçirilmeye devam ettiğini belirtti. Cevizoğlu, Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi'nden çekilmesine rağmen, sözleşmenin öngördüğü tüm uygulamaların hala geçerli olduğunu vurguladı. "Türkiye sadece İstanbul Sözleşmesi'ni imzalayıp, yasal düzenlemeler yapmadığı iddialarına karşı değil, hukuksal açıdan da gereken tüm adımları atmıştır" dedi.
Cevizoğlu ayrıca, İstanbul Sözleşmesi’ni imzalayan 45 ülke arasında 26 ülkenin çeşitli çekinceler koyduğunu ve bazı Avrupa ülkelerinin sözleşmeye rağmen kadına yönelik şiddetle mücadelede yeterli düzenlemeler yapmadığını belirtti. Türkiye’nin, kadına yönelik şiddetle mücadelede gerçekleştirdiği yasal düzenlemelerin, AB ülkeleri arasında örnek teşkil ettiğini ifade etti.
AVRUPA’DA KADINA YÖNELİK ŞİDDET
Komisyon Başkanı, Avrupa'daki kadına yönelik şiddetle ilgili istatistiklere de dikkat çekti. AB Kadın Lobisi’nin 6 Şubat 2024'te yayımladığı rapora göre, Avrupa’da her yıl 2 bin 300 kadının eşleri veya eski eşleri tarafından öldürüldüğünü, bu oranın haftada 45 kadının öldürülmesi anlamına geldiğini belirtti. Ayrıca, Avrupa’da her 3 kadından birinin fiziksel veya cinsel şiddete maruz kaldığı ve 15 yaşından itibaren her üç kadından birinin fiziksel ya da cinsel tacize uğradığı bilgilerini paylaştı.
KOMİSYON ÜYELERİNDEN GÖRÜŞLER
Komisyonun diğer üyeleri de kadına yönelik şiddetle mücadeleye dair görüşlerini ifade etti. AK Parti Diyarbakır Milletvekili Suna Kepolu Ataman, kadına yönelik şiddetin kökenine inilmesi gerektiğini ve şiddetle mücadelenin sadece hukuki değil, sosyolojik bir yaklaşım gerektirdiğini belirtti. CHP İzmir Milletvekili Sevda Erdan Kılıç, önceki komisyonların raporlarına atıfta bulunarak, bu raporların tozlu raflarda kalmaması gerektiğini söyledi. Kılıç, İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılmasının kadına yönelik şiddeti çözmediğini, aksine bu sorunu daha da derinleştirdiğini ifade etti.
DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Adalet Kaya, İstanbul Sözleşmesi’nin önemine değinerek, bu sözleşme uygulandığı dönemde de kadına yönelik şiddetle mücadelede eksiklikler olduğunu söyledi. Kaya, kadına yönelik şiddetle mücadelenin sadece yasalarla değil, toplumun her kesiminin katılımıyla yapılması gerektiğini vurguladı.
Saadet Partisi Antalya Milletvekili Serap Yazıcı Özbudun ise hukuki metinlerin, kadına yönelik şiddetle mücadelenin tek başına çözümü olamayacağına dikkat çekti. Özbudun, sorunların çözülmesinde daha kapsamlı ve çok boyutlu bir yaklaşım gerektiğini belirtti.
AK Parti Çorum Milletvekili Yusuf Ahlatcı, komisyonun sadece kadın mağdurları dinlemekle kalmaması gerektiğini, şiddet faillerinin de dinlenerek sorunun kökenine inilmesi gerektiğini ifade etti. Ayrıca, kadınların maruz kaldığı cinsel şiddet ve istismar vakalarının da detaylı bir şekilde ele alınması gerektiğini söyledi.
İYİ Parti Tekirdağ Milletvekili Selcan Taşcı, komisyonun çalışmalarında propaganda dilinin kullanılmaması gerektiğini, sahaya yönelik gerçekçi ve etkili çözüm önerileri geliştirilmesi gerektiğini vurguladı. Komisyonun, daha önce dinlenmeyen ve bu konuda faaliyet gösteren farklı kuruluşlarla da işbirliği yaparak daha verimli çalışması gerektiğini ifade etti.
DEVA Partisi İstanbul Milletvekili Elif Esen, 2024 yılı itibarıyla 276 kadının öldüğünü belirterek, bu sayının kabul edilemez derecede yüksek olduğunu söyledi. Esen, şiddet mağduru kadınların korunmasında daha etkili önlemler alınması gerektiğini belirtti.
KOMİSYONUN İLERLEYEN AŞAMALARI
Toplantının sonunda Komisyon Başkanı Cevizoğlu, komisyonun bir sonraki aşamasında Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’un 3 Aralık’ta komisyona katılacağını duyurdu. Ayrıca, daha sonraki süreçte Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı yetkililerinin de komisyona gelerek, kadına yönelik şiddetle mücadeleye dair hükümetin attığı adımları anlatacağı ifade edildi.