Bursa’nın İznik ilçesindeki tarihi Roma tiyatrosu kazılarında bulunan ve günümüze kadar korunarak gelen ender fresklerden biri olan "Meryem ve Çocuk İsa" freski, restorasyon işlemlerinin ardından ziyaretçilerin beğenisine sunuldu. İmparator I. Konstantin’in çağrısıyla, 325 yılında gerçekleştirilen Birinci Konsil’in toplandığı İznik, günümüzde önemli bir dini ve tarihi merkez olarak dikkat çekiyor. Tiyatroda yapılan kazı ve restorasyon çalışmaları sayesinde, Roma döneminin izleriyle birlikte erken Hristiyanlık dönemine ait freskler de gün yüzüne çıkmaya devam ediyor.
Meryem ve Çocuk İsa Freski'nin Keşfi ve Restorasyonu
İznik Roma tiyatrosu, 2. yüzyılın başlarından itibaren gladyatör oyunları ve dini törenlere sahne olmuş, Hristiyanlık için önemli bir yapıya dönüşmüştü. 2005 yılında arkeologlar tarafından fark edilen "Meryem ve Çocuk İsa" freski, bu tiyatronun dini kullanım evresine dair önemli bir kanıt sunuyor. Fresk, Meryem’in kucağında İsa’yı tutarken, tahtta oturur şekilde resmedilmiş. Beyaz fon üzerindeki kıymetli taşlarla işlenmiş bu fresk, restorasyon işlemleri sayesinde ilk haline kavuşturulmuş ve bozulmalar, dökülen sıvalar temizlenerek sağlamlaştırılmış.
Kazı başkanı ve Dokuz Eylül Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aygün Ekin Meriç, freskin Anadolu’daki en erken örneklerinden biri olduğunu belirterek, bunun Hristiyanlık tarihi açısından büyük bir önem taşıdığını vurguladı. Ayrıca, freskin restorasyonunun tamamlanmasıyla birlikte İznik’teki kazı çalışmalarının ve kültürel mirasın korunması adına önemli adımlar atıldığını ifade etti.
İznik Roma Tiyatrosu'nun Tarihi Önemi
Roma İmparatoru Trajan döneminde, 111 yılında inşasına başlanan İznik Roma tiyatrosu, özgün yapısı ve tonoz mimarisiyle Anadolu'daki tek örnek olma özelliği taşıyor. 10.000 kişilik kapasitesiyle dönemin en büyük yapılarından biri olan tiyatro, Roma’dan Bizans’a ve Osmanlı dönemine kadar çeşitli kullanımlara sahne olmuş. Özellikle 4. ila 6. yüzyıllar arasında dini törenler ve Hristiyanlık sembollerinin işlendiği fresklerle, tiyatro dini bir kimlik kazanmış.
Kazı çalışmalarının büyük kısmının tamamlanmasıyla, tiyatro yeniden ziyarete açılmış ve büyük bir ilgiyle karşılanmış. Prof. Dr. Meriç, 2025’teki Birinci Konsil’in 1700. yıl dönümü törenlerinde bu alana ziyaretçi akışının daha da artacağına dikkat çekti.
Büyük Turistik Çekim Merkezi
Restorasyon sonrası tekrar ziyarete açılan İznik Roma tiyatrosu, şu ana kadar 50 binin üzerinde ziyaretçiyi ağırladı. Prof. Dr. Meriç, tiyatronun yalnızca tarihsel değil, aynı zamanda kültürel bir çekim merkezi haline geldiğini belirtti. Restorasyonun tamamlanmasının ardından, tiyatronun hem mimari yapısı hem de içinde barındırdığı tarihi eserlerle İznik’in turizm potansiyelinin arttığı ifade ediliyor.
