İrem Buse KIRKKAYALI- EGE TELGRAF/ Kopanisti peyniri, Karaburun’un köklü tarihine dayanan ve keskin kokusuyla dikkat çeken eşsiz bir lezzettir. Yüzyıllar boyunca Türk ve Rum topluluklarının ortak mirası olarak yaşatılan bu peynir, Karaburun’un doğal kaynaklarıyla birleşerek sofralarda önemli bir yer edinmiştir.
Kopanisti Peyniri Nedir?
Yunanca’da "ezilmiş" veya "dövülmüş" anlamına gelen Kopanisti, peynirin üretim sürecine dair ipuçları verir. Karaburun’un zengin coğrafyasında yetişen keçi sütünden elde edilen bu peynir, sepet peynirinin alt ürünüdür. Peynir altı suyu, güneşte kurutularak fermente edilir ve ortaya Kopanisti’nin benzersiz lezzeti çıkar.
Kopanisti Nasıl Üretilir?
Kopanisti peyniri, geleneksel yöntemlerle üretilir ve bu süreçte dikkat edilmesi gereken pek çok detay bulunur. Öncelikle keçi sütünden yapılan sepet peynirinin altından elde edilen lor, içi sırlı toprak küplerde 40-45 gün boyunca yoğrulur. Bu süreç, peynirin kıvamını ve aromatik özelliklerini kazanmasını sağlar. Özellikle, peyniri her gün aynı kişinin yoğurması gerektiği vurgulanır; çünkü farklı dokunuşlar, peynirin küf ve bakteri dengesini bozabilir.
Karaburun’un Doğal Zenginliğiyle Gelen Tat
Karaburun, antik çağlardan beri yerleşime açık bir bölge olarak doğası ve kültürüyle öne çıkar. Bölgenin dik yamaçlarında otlayan kıl keçilerinden sağlanan süt, Kopanisti peynirinin ana kaynağıdır. Mayıs ve Haziran aylarında süt veriminin artmasıyla peynir üretimi de yoğunlaşır. Bu peynir, Karaburun'un eşsiz florası ve iklimiyle özdeşleşmiş bir üründür.
Kopanisti Peyniri ve Coğrafi İşaret
2014 yılından bu yana Yunanistan'ın Kiklad Adaları'nda üretilen Kopanisti peyniri, coğrafi işaret almıştır. Ancak Karaburun’da üretilen orijinal Kopanisti, özellikle keçi sütünden yapılması ve kendine has fermantasyon süreciyle farklılık gösterir. Yunanistan’da inek sütünden yapılan Kopanisti ise tamamen küflendikten sonra tüketilir ve Karaburun’daki lezzetten oldukça farklıdır.
Karaburun Sokaklarında Bu Lezzeti Deneyin
Karaburun, Rum ve Türk kültürlerinin birleştiği bir Ege kasabasıdır ve bu kültürel zenginlik, peynir üretiminde de kendini gösterir. Fabrikasyon üretimden uzak olan Kopanisti peyniri, bölgedeki küçük lokantalarda ve sokak tezgahlarında yerel halka ve ziyaretçilere sunulur. Özellikle meze olarak tercih edilen bu peynir, zeytinyağı ile seyreltilerek servis edilir ve keskin aromasıyla fark yaratır.
Kopanisti Peynirinin Geleceği
Karaburun’un geleneksel yöntemleriyle yaşatılan Kopanisti peyniri, yerel üreticilerin katkılarıyla yaşatılmaya devam ediyor. Coğrafi işaretli ürünler arasına katılması ve kültürel miras olarak korunması, bu eşsiz lezzetin gelecek nesillere aktarılmasında önemli bir rol oynuyor. Bölgeyi ziyaret edenler, Karaburun’un bu özel lezzetini tatmadan dönmemeli.
Sonuç olarak, Kopanisti peyniri, Karaburun’un doğası, tarihi ve kültürüyle bütünleşmiş benzersiz bir tat olarak sofralarda yerini alıyor. Coğrafi işaretiyle korunmaya alınan bu özel peynir, hem bölge halkı için bir geçim kaynağı hem de gastronomi dünyasında özel bir yere sahip.