İzmir'in deprem tehlikesiyle ilgili önemli veriler elde ettiklerini belirten Prof. Dr. Sözbilir, “İzmir içindeki fayların deprem tekrarlama aralıklarını alansal ölçekte ve fay özelinde belirlemiş olacağız. Her iki antik kentte de üç farklı kültür katmanında depreme ait izler bulduk. Bu da geçmişte antik kentlerin en az üç kez depremlerle yıkıldığını gösteriyor” dedi.
Antik Kentlerde Deprem İzleri
Batı Anadolu'da tarihsel süreç içerisinde meydana gelen depremler, belgelenerek kayıt altına alınıyor. İzmir ve çevresindeki antik kentlerdeki eski depremlerin izleri, bilim insanları tarafından tespit ediliyor. Araştırmalara katılan bilim insanları arasında DEÜ’den Doç. Dr. Barış Gür, Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Prof. Dr. Ali Kazım Öz, Doç. Dr. Eda Avcı, Dr. Mustafa Softa, Dr. Özkan Cevdet Özdağ ile Afyon Kocatepe Üniversitesi'nden Prof. Dr. Çağlar Özkaymak ve ABD'li uzman Doç. Dr. Joel Q. G. Spencer de bulunuyor. Antik kentlerde yapılan incelemelerde depremin izleri tespit edilerek numuneler alındı. Bu çalışmalar sonucunda, antik kentleri yerle bir eden depremlerin kaç bin yıl önce ve hangi aralıklarla meydana geldiği belirlenecek. Elde edilecek verilerin İzmir'in gelecekteki olası depremleri hakkında ışık tutması bekleniyor.
Geçmişten Geleceğe
Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Batı Anadolu ve Türkiye genelinde çok eski dönemlere ait kayıtları içeren antik kentlerin varlığına dikkat çekerek, “Son 7 bin yıldır bu bölgelerde sürekli depremler olmuştur. Biz daha çok, son yüzyıldaki depremleri aletsel dönem anlamında anlayıp ölçebiliyoruz. Ama daha geçmişe döndüğümüzde ya fayın kesilip içine bakmamız ya da antik kentlerdeki deprem izlerine yönelmemiz gerekiyor. Bu kapsamda çok disiplinli bir proje başlattık. Arkeoloji, jeoloji ve jeofizik alanlarında uzmanlardan oluşan bir ekiple çalışıyoruz. İlk olarak eski deprem izleriyle ilgili incelemeler yaptık ve bu izleri taşıyan toprak örnekleri topladık. Analizler Türkiye ve yurtdışında gerçekleştirilecek. Karbon-14 tarihleme ve 'optik lüminesans' yöntemleri ile eski depremleri tarihlendirmeye çalışıyoruz. Bu, Efes bölgesindeki depremlerin sıklığını belirlememize yardımcı olacak” diye konuştu.
İzmir İçin Önemli Veriler
Bu araştırmanın İzmir’in deprem tehlikesi açısından büyük bir önem taşıdığına dikkat çeken Prof. Dr. Sözbilir, “Tüm İzmir'i ilgilendiriyor. Antik kentlerimiz İzmir il sınırları içinde. Fayların ürettiği depremlerin zamanlarını buluyoruz. Hangi antik kent hangi faydan dolayı yıkılmış bunu da tespit etmiş olacağız. Bu çalışma, İzmir içindeki fayların deprem tekrarlama aralıklarını da belirleyecek” ifadelerini kullandı. Prof. Dr. Sözbilir, her iki antik kentteki üç farklı kültür katmanında depreme ait izlerin bulunmasının, geçmişte antik kentlerin en az üç kez depremlerle yıkıldığını gösterdiğini vurguladı.
