Son araştırmalar, insan beyninin bilgi işleme kapasitesinin bilgisayarlarla kıyaslandığında oldukça düşük olduğunu ortaya koyuyor. Buna rağmen, bu durum beynin işlevselliği açısından evrimsel bir avantaj sağlayabilir. California Teknoloji Enstitüsü’nden bilim insanlarının yaptığı çalışmalara göre, insan beyni bilgiyi saniyede yalnızca 10 bit hızında işliyor.
Tek Sıra Halinde İşleme: Beyindeki Yavaşlık
Beynin düşük hızının ana sebeplerinden biri, bilgiyi tek sıra halinde işleme mekanizması. Düşünceler sıralı bir şekilde işlenirken, çevresel sinir sistemimiz aynı anda paralel olarak büyük miktarda veri topluyor. Nörobiyologlar Jieyu Zheng ve Markus Meister, beynin bu uyumsuz işleme tarzını “bilişsel bir paradoks” olarak nitelendiriyor.
Bu yavaşlık, veri akışında tıkanmalara yol açsa da, çevremizi anlamlandırmamıza yetecek kadar bilgi işlenmesini sağlıyor.
Beyin Tüm Bu Bilgiyi Nasıl Filtrelendiriyor?
Her an duyularımız trilyonlarca bitlik veri toplasa da, beynimiz bu verilerin yalnızca küçük bir kısmını işliyor. Bilim insanları, bu süreçte hangi bilgilerin işleneceğine dair filtreleme mekanizmasının hala tam olarak anlaşılamadığını belirtiyor.
Markus Meister, bu durumu "Beyin, bu kadar büyük bir veri yığınından yalnızca 10 bitlik kısmı kullanarak nasıl karar alıyor?" şeklinde özetliyor. Bu filtreleme yeteneği, beynimizin dünyayı daha verimli ve odaklanmış bir şekilde algılamasını sağlıyor.
İşlem Kapasitesinin Sınırları
Araştırmalara göre, insan beyninin işlem kapasitesi sınırlı bir yapıya sahip. Gözler kapalıyken bir Rubik küpünü çözmek ya da profesyonel seviyede bir video oyunu oynamak gibi yüksek dikkat gerektiren görevler bile saniyede yalnızca 10-12 bitlik işlem gerektiriyor.
Fotoğrafik hafıza gibi bilinçdışı yeteneklere rağmen, beynimiz genellikle bu kapasitenin üzerine çıkamıyor. Zheng ve Meister, bu durumu beynin evrimsel sürecine bağlıyor.
Beyin Neden Daha Hızlı Değil?
Beynin düşük hızda çalışmasının bir nedeni olarak, insan türünün geçmişte yavaş değişen çevresel koşullara uyum sağlamış olması gösteriliyor. Atalarımızın yaşadığı ekosistemde, değişimlerin hızı genellikle saniyede birkaç bitlik bilgi işlemeyi yeterli kılıyordu. Bu nedenle, insan beyni yüksek hızlı bilgi işleme kapasitesine ihtiyaç duymadı.
Gelecekte Beyin ve Teknoloji İş Birliği
Zheng ve Meister, teknolojinin ilerlemesiyle insan beyninin sınırlı işlem kapasitesini aşmanın mümkün olabileceğini öne sürüyor. Yapay zekâ ve bilgisayarların paralel işlem gücüyle beyin işlevlerinin birleştirilmesi, bilişsel yeteneklerimizi artırabilir.
Bu araştırma, insan beyninin neden karmaşık bir hız yerine daha yavaş bir işlem tarzına sahip olduğunu anlamamızı sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda yapay zekâ ile insan beyninin uyumlu bir şekilde çalışabileceği olasılıkları da gündeme getiriyor.
Araştırmanın sonuçları, saygın bilim dergisi Neuron’da yayımlandı.
Kaynak: NTV
