Gün içinde aşırı uyku hali ve günlük aktiviteler için motivasyon eksikliği yaşayan yaşlı bireylerde, demansa ilerleyebilecek bir sendrom olan Motorik Bilişsel Risk (MCR) gelişme olasılığı artıyor. Yapılan yeni bir araştırma, bu belirtilerin demansın erken aşamalarını gösterebileceğini ortaya koyuyor.
Motorik Bilişsel Risk (MCR) ve Demans Arasındaki Bağlantı
New York'taki Albert Einstein Tıp Fakültesi'ndeki araştırmacılar, gün içindeki uyku hali ile MCR'nin erken belirtileri arasında bir ilişki bulduklarını açıkladılar. MCR, hafıza sorunları, daha yavaş yürüme gibi belirtilerle kendini gösteriyor ve bu belirtiler zaman içinde demansa dönüşebiliyor. Uzmanlar, bu semptomların daha erken fark edilmesi gerektiğini vurguluyor.
Araştırma Yöntemi ve Bulgular
Araştırma, 65 yaş üstü, demans hastası olmayan 445 yetişkin üzerinde yapıldı. Katılımcıların ortalama yaşları 76 idi. Üç yıl süresince, bu kişilere her yıl anketler uygulanarak uyku düzenleri, hatırlama yetenekleri ve günlük aktiviteleri takip edildi. Ayrıca yürüme hızları koşu bantlarında ölçüldü.
Çalışma sonucunda, katılımcıların %35,5'inin aşırı uyku hali ve günlük aktivitelere karşı isteksizlik gibi belirtiler gösterdiği ve bu kişilerin MCR geliştirdiği tespit edildi. Diğer grup ise yalnızca %6,7 oranında MCR geliştirdi.
Uyku Sorunları ve Bilişsel Gerileme Arasındaki İlişki
Araştırmacılar, uyku sorunlarının bilişsel gerileme üzerinde önemli bir etkisi olabileceğini belirtiyorlar. Uyku problemleri olan bireylerde, MCR gelişme olasılığı üç kat daha fazla. Ayrıca, kötü uyku düzenlerinin, motorik bilişsel riskin yüksek olduğu bir duruma yol açabileceği ve bu durumun demansa ilerleyebileceği ifade ediliyor.
Baş araştırmacı Victoire Leroy, "Bulgularımız, uyku sorunlarına yönelik taramaların önemini gösteriyor" diyor ve bu tür sorunların erkenden tespit edilmesinin bilişsel gerilemeyi önlemeye yardımcı olabileceğini vurguluyor.
Erken Teşhis ve Önleyici Müdahaleler
Demansın erken teşhisi, tedavi şansını artıran önemli bir faktördür. MCR'nin erken teşhis edilmesi, özellikle vasküler demans riskini azaltmada kritik bir rol oynayabilir. Beyne giden kan akışının azalması nedeniyle vasküler demans riski artmaktadır ve bu süreç, MCR'nin belirtileriyle ilişkilendirilebilir.
Leroy, "Uyku bozukluklarının erken taranması, bilişsel gerileme ve motorik bilişsel risk sendromunun engellenmesi açısından büyük önem taşıyor" diyerek, daha fazla araştırma yapılması gerektiğini belirtiyor.
Gelecekteki Araştırma İhtiyaçları
Araştırma, uyku bozukluklarının bilişsel gerileme ile olan ilişkisinin daha detaylı bir şekilde incelenmesi gerektiğini ortaya koyuyor. Ayrıca, motorik bilişsel risk sendromunun bu süreci nasıl etkilediğini açıklığa kavuşturacak yeni çalışmaların yapılması bekleniyor.
Bu bulgular, sağlık profesyonelleri için demans riski taşıyan yaşlı bireyler arasında erken teşhis ve müdahale stratejilerinin geliştirilmesine yardımcı olabilir.
