Elaiussa Sebaste Antik Kenti’nde temizlik çalışmalarıyla tarih gün yüzüne çıkıyor

Mersin'in Erdemli ilçesinde, tarihi Roma yolu üzerinde yer alan Elaiussa Sebaste Antik Kenti'nde, geçmişi 2.200 yıl öncesine uzanan bir Nekropol'de önemli temizlik çalışmaları gerçekleştirildi. Bu çalışma sayesinde, antik kentin tarihi ve kültürel mirasının önemli parçaları olan birçok mezar yeniden gün yüzüne çıkarıldı.

Erdemli’nin Ayaş Mahallesi'nde, Mersin-Antalya D400 karayolu kenarında yer alan Elaiussa Sebaste Antik Kenti, 29 yıl boyunca devam eden kazı çalışmalarıyla gün yüzüne çıkarılmaya devam ediyor. Roma ve Bizans dönemlerinde büyük bir liman kenti olan bu antik yerleşim, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün izni ve desteğiyle, Kastamonu Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Dr. Asena Kızılarslanoğlu liderliğindeki 16 kişilik ekip tarafından kazılmaktadır. 2024 kazı sezonu için başlatılan çalışmalar, antik kentin tarihi dokusunu yeniden canlandırmayı ve turizme açmayı amaçlıyor.

Bu yılki kazı çalışmaları kapsamında, Kilikya bölgesinin en büyük Nekropol'ünde genel temizlik çalışmaları yapıldı. Mezarların üzerindeki çalı ve otlar temizlenerek, tarihi mezar yapıları yeniden görünür hale getirildi. Bu temizlik sayesinde, hem bölgenin tarihine ışık tutan mezar yapıları ortaya çıkarken, hem de ziyaretçilerin gezebileceği alanlar oluşturuldu. Ziyaretçilerin keşfe çıkabileceği tarihi mezarların hemen önünden geçen Antik Roma yolu, ayrıca bir yürüyüş rotası olarak düzenleniyor.

Kazı Başkanı Dr. Asena Kızılarslanoğlu, yapılan çalışmalara ilişkin olarak, "Elaiussa Sebaste 2024 çalışmalarında Kuzey Nekropolü'nde yoğunlaştık. Genel temizlik çalışması yaptık ve mezarların içinde daha detaylı temizlikler gerçekleştirdik. Kentin Nekropol'ünü turizme açmak için önemli ön hazırlıklar yaptık" ifadelerini kullandı. Dr. Kızılarslanoğlu, Nekropol'ün farklı tipolojilerde pek çok mezar barındırdığını belirterek, "Bu bölgenin turizme açılması, ziyaretçiler için keyifli bir deneyim sunacak. Ancak asıl ziyarete açılma süreci, ileride yapılacak olan restorasyon çalışmaları, bilgilendirme tabelaları ve patika şeklinde oluşturulacak yürüyüş rotalarından sonra gerçekleşebilecektir" dedi.

Nekropol, tapınak tipli, oda, kaya, ev tipi, kamasorium ve lahit mezarları gibi çeşitli mezar türlerini barındırıyor. Dr. Kızılarslanoğlu, "Tapınak tipli mezarlar, özellikle Kilikya bölgesinin mezar mimarisi açısından önemli örneklerdir. Bu nedenle, kentin Nekropol'ünün turizme açılması, ziyaretçilere bölgenin ölü gömme geleneklerini sunma açısından da büyük bir öneme sahip" dedi. Roma döneminde inşa edilmiş ve Bizans döneminde tekrar kullanıma girmiş olan mezarların büyük çoğunluğu günümüze kadar sağlam bir şekilde ulaşmış durumda. Gelecekte bu mezarların restorasyon çalışmalarına ihtiyaç duyulacağı öngörülüyor.

Ayrıca, kazı yapılan alanda geçen Antik Roma yolu da önemli bir yürüyüş rotası olarak planlanıyor. Dr. Kızılarslanoğlu, "Antik dönemde bu yol buradan geçiyormuş ve Kızkalesi'ne kadar uzanıyormuş. Bu yolu aktif hale getirmek projelerimiz arasında yer alıyor. Bu yol, hem görsel hem de kültürel açıdan zengin bir trekking rotası haline getirilebilir. Yol üzerinde yer alan iki kilise ile birlikte Elaiussa Sebaste ve Kızkalesi’nin mezar mimarisi de bu yürüyüş rotasının zenginliğini artıracak" ifadelerini kullandı.

Sonuç olarak, Elaiussa Sebaste Antik Kenti’nde yapılan kazı ve temizlik çalışmaları, hem bölgenin tarihi değerlerini gün yüzüne çıkartıyor hem de turizm potansiyelini artırmayı hedefliyor. Ziyaretçilere, tarihi ve kültürel bir deneyim sunma amacında olan bu çalışmalar, antik kentin ören yeri statüsünü kazanması ve yerli-yabancı turistlerin ilgisini çekmesi için önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.