İREM KAYA- EGE TELGRAF/ Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun toplantılarının sonucunun merak ve takip edildiği bir yerde vatandaş belirlenecek maaşla birlikte ocak ayındaki kira artış oranını da dört gözle takip ediyor. Konut kredilerinin faiz oranlarında yaşanan düşüş, piyasayı hareketlendirse de kiralık konut konusunda aynı şeyi söylemek mümkün değil. Sektör temsilcileri çözüm için hükümeti işaret ederken barınma sorununu ortaya çıkaran temeller üzerinde durdu.
“GELİŞMİŞLİK GÖSTERGESİ”
Bir eve giren ortalama geliri değerlendirerek sözlerine başlayan İzmir Emlak Kulübü Derneği Başkanı Rıdvan Akgün, “İki kişi de asgari ücret alırsa gelir 34 bin lira. Güncel olarak ev kiralarının fiyatı 20 ve 25 bin lira arasında. Barınmanın dışında yaşam koşulları bu gelirle ciddi bir sorun haline geliyor. Önümüzdeki yıl Türkiye’nin en önemli konularından biri konut fiyatları ve barınma olacak. Hükümetin bu konuyla ilgili ciddi çalışmalar yapması şart. Barınma sorunun çözülmesi o ülkenin gelişmiş bir ülke olduğunun göstergesi. Barınma sorunu olan ülkelerde gelişmişlik üçüncü sınıftadır” dedi.
“MAAŞ KİRAYA GİDECEK”
“Aldığı maaşın neredeyse tamamı ile kira ödeyen vatandaşın ekonomisi zor durumda” diyen Akgün, “Kirada yüzde 25 zam sınırının kalkması ve TÜİK’in açıkladığı enflasyon rakamlarıyla zam yapılması sonrası kiracılar zor bir sürecin içine girdi. Son altı aydaki artış oranına baktığımızda en düşük yüzde 60,54 rakamını görüyoruz. Vatandaş evini terk ediyor. Kirayı ödemeyen kiracılar borçlu konuma geliyor. Çalışan emekliler ve asgari ücretli çalışan vatandaş için yapılacak zammın kira artışlarıyla uyumlu olmayacağını görüyoruz. Emekli maaşına ve asgari ücrete yapılacak zammın yüzde 25 düzeyinde olması kira artış oranında da yüzde 60 olması kiracı için zor bir sürecin sinyali. 2025 yılı kiracılar için kabus dolu bir yıl olacak. Yeni yılın ilk ayında kira artış oranının açıklanmasıyla yeni maaşların kira karşısında eriyecek olması barınma sorunlarına yol açabilir” diye konuştu.
“FAİZ DÜŞTÜ”
İzmir’deki ortalama kira fiyatının 15 ila 30 bin lira arasında olduğunu aktaran Akgün, “Konutları eski ve yeni olarak ayırıyoruz. Eski konutlarda 15 ila 25 bin lira arasında konut bulunabiliyor. Yeni yapılarda ise 30 ila 60 bin lira arasında kira bedeli gösteriliyor. Özel mülklerde 100 ila 150 bin bandında fiyatlar karşımıza çıkıyor. Mülkünü satmayan ev sahiplerinin fiyat yükseltmemesinden kaynaklı konut fiyatları sabit ilerlese de faizin de çok yüksek olması sebebiyle piyasada ciddi bir konut arzı var. Konut kredisinde bazı bankalarda yüzde 2.89 faizin uygulanmasıyla 10 yılda 28 bin lira aylık ödeme oluyor. 5 yılda 32 bin liralık ödemenin bazı vatandaşlara uygun gelmesinden dolayı 5 yıl tercihinde artış oldu. Belirli bir kesimin alım gücüne uygun duruma geldi” dedi.
“KONUTA YÖNELME OLACAK”
İzmir Ticaret Odası Meclis Üyeleri Derneği’nden (İZTOMÜD) Reşat Budak konut fiyatlarını değerlendirerek “1 Temmuz’da yüzde 25 sınırının kalkmasının ardından fahiş fiyata ev kiralanmaya başlandı. Kiranın artmasının ardından borçlanan vatandaş daha küçük yerleşim yerlerine göç etmek zorunda kalıyor. Son 6 ayda mevduat faiz oranları artarak yüzde 50 ila 55 oranına dayanıyor. 2024’te konut fiyatları artış göstermedi. Vatandaş, gayrimenkule para bağlamaktansa mevduat faizinin getirinden yaralanmış oldu. Ocaktan itibaren mevduat faizleri düşeceği için 2025 yılının ortalarında konutlara yönelme olacak” diye konuştu