İrem Buse KIRKKAYALI- EGE TELGRAF/ Kars'ın tarihi Ani Ören Yeri'nde bulunan Rahibeler Manastırı, “korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı” olarak tescillenmiş nadide yapılar arasında yer almaktadır. Aynı zamanda Aziz Hovhannes Kilisesi, Zakaria Kilisesi ve Kız Kalesi olarak da bilinen bu yapı, 12-13. yüzyıllara tarihlendirilmekte ve bölgenin tarihi dokusunu yansıtmaktadır.
Manastır, Arpaçay ve Bostanlar Deresi'nin birleştiği sarp uçurumlarla çevrili bir burun üzerinde inşa edilmiştir. Ani’ye ulaşan kervan yolunun başlangıç noktasında konumlanması, onun tarihsel ve stratejik önemini artırmaktadır. Ancak, yapının banisi ve inşa tarihi hakkında kesin bilgiler mevcut değildir.
Aziz Grigor Lusaroviç’e adanan bir yapı
Manastırın yakın çevresinde bulunan bir kitabede, Kraliçe Tamara döneminde Sipahsalar Zakaria tarafından bir manastır inşa ettirildiği kaydedilmektedir. Aziz Grigor Lusaroviç’e adanan bu yapının, bahsi geçen manastır olduğu düşünülmektedir. Manastırın etrafını çevreleyen sur duvarları, Ani'nin savunma sisteminin bir parçası olarak inşa edilmiştir ve çevresindeki diğer yapı kalıntıları, buranın bir manastıra ait olduğunu göstermektedir.
1960 Depreminde yıkıldı
Manastırın mimarisi oldukça dikkat çekicidir. İki basamaklı bir platform üzerinde yükselen yapının güney yarısı, 1960 yılında meydana gelen bir depremde yıkılmıştır. Dış cephe duvarları üzerinde yer alan kabartma geometrik süslemeler, manastırın estetik değerini gözler önüne sermektedir. Sağlam kalmış kısımlarda, kemer yüzeylerinin geometrik ve bitkisel motiflerle bezendiği, ayrıca kemer köşeliklerinde hayvan figürleri ve haç motifleri de yer almaktadır.
Restorasyon çalışmalarıyla korundu
Yapının zengin süslemeli mimari parçaları çevrede dağılmış durumdadır. Bunun yanı sıra yazıtlı parçalar da manastırın tarihi önemini artırmaktadır. Rahibeler Manastırı, zaman içinde gerçekleştirilen restorasyon çalışmalarıyla korunmuş ve tarihi dokusu titizlikle muhafaza edilmiştir.
Kars'ın tarihi zenginlikleri arasında önemli bir yere sahip olan Rahibeler Manastırı, hem yerli hem de yabancı turistler için vazgeçilmez bir ziyaret noktasıdır. Ani'nin kültürel mirasını yansıtan bu eşsiz yapı, ziyaretçilerine geçmişin izlerini sunarak tarihi bir yolculuğa davet ediyor. Kars'ın kültürel zenginliklerini keşfetmek isteyenler için Rahibeler Manastırı mutlaka görülmesi gereken bir destinasyondur.