İrem Buse Kırkkayalı / EGE TELGRAF- Yaklaşık 5 bin yıllık kadim bir kent olan Tire, sadece doğası ve kültürel zenginlikleriyle değil, dinler tarihine ışık tutan eşsiz yapılarıyla da dikkat çekiyor. Derekahve semtinde bulunan Ayazma Çeşmesi, hem tarihi hem de mimari özellikleriyle büyük bir öneme sahip. Bu iki katlı tarihi yapı, üst katında yer alan mescit ve alt katında bulunan ayazmasıyla dinler arası hoşgörünün en güzel örneklerinden biri olarak öne çıkıyor.
AYAZMA NEDİR VE TARİHİ ÖNEMİ
Ortodoks Rum toplumunda, su kaynağı veya kuyu yanında kurulan küçük kiliselere "ayazma" adı verilir. Tire Derekahve Ayazma Çeşmesi, bu geleneğin Türkiye’deki en nadide örneklerinden biridir. V. yüzyılda yapıldığı anlaşılan yapı, ilk Bizans dönemine ait bazilika mimarisi özellikleri taşıyordu. Kareye yakın dikdörtgen tabanlı planı, dekoratif tuğla kullanımı ve taş işçiliği, o dönemin sanat anlayışını yansıtıyor.
GÜNDÖNÜMÜNDE OLUŞAN HAÇ GÖLGESİ
Ayazmanın en dikkat çekici özelliklerinden biri, gündönümünde ortaya çıkan optik bir olaydır. Kapı ve pencerelerden içeri süzülen ışık, ayazma içinde haç şekli oluşturur. Bu etkileyici detay, yapının dini ve sembolik anlamını daha da pekiştiriyor.
TARİHTEN GÜNÜMÜZE AYAZMA ÇEŞMESİ
1922 yılına kadar Rum Hristiyan halkın vaftiz ve isim verme törenlerinde kullandığı bu ayazma, dinler tarihinin ve Anadolu kültürünün eşsiz bir parçasıdır. Ayrıca İznik Konsili’nden sonra, Anadolu’nun son ana tanrıçası olan Meryem Ana adına adanan ayazma, Azize Meryem’in kutsallığını yansıtan önemli bir ibadet noktasıdır.
TARİHİ YAPIYA ZİYARETÇİLERİN İLGİSİ BÜYÜK
Bugün, Derekahve Ayazma Çeşmesi, ziyaretçilerini dinler arası hoşgörünün ve tarihi zenginliğin görkemine tanık olmaya davet ediyor. Hem kültürel hem de dini geçmişiyle bu eşsiz yapı, Tire’nin tarihsel kimliğine katkıda bulunan bir sembol olarak varlığını sürdürüyor.
