Aliağa’nın Çıtak Mahallesi, nar hasadıyla birlikte doğal nar ekşisi üretimine hız verdi. Türk ve dünya mutfaklarında önemli bir yere sahip olan nar ekşisi, mahalle kadınları tarafından geleneksel yöntemlerle üretiliyor. Organik olarak yetiştirilen narlar, doğal yöntemlerle işlenerek nar ekşisine dönüştürülüyor.
Ekim ayının son haftalarında başlayan nar hasadının büyük bölümü tamamlandı ve Çıtak Mahallesi sakinleri, imece usulüyle nar ekşisi yapımına başladı. Mahalledeki kadınlar, kimin sırasıysa onun narını topluyor ve ekşi yapımında el birliğiyle çalışıyor. Geleneksel yöntemlerle öğrenilen bu sanat, modern tekniklerle birleştirilerek yaşatılıyor.
ORGANİK NARLAR EL BİRLİĞİYLE TOPLANIYOR
Mahalle sakinleri, nar ekşisi yapımının zahmetli bir süreç olduğunu vurguluyor. Toplanan narlar, çuvallarla avluya getiriliyor; bir kişi narları ortadan ikiye bölerek kontrol ediyor. Çürük narlar ayıklanarak sağlıklı narlar ayrı kovalara konuluyor. Kesilen narlar, sopa yardımıyla tanelerinin leğenlere düşmesi için eziliyor ve ayıklanan nar taneleri bidonlara aktarılıyor.
Ezme işlemi için artık özel karıştırma araçları kullanılıyor. Nar suyu kaynatılmak üzere kazanlara dökülüyor ve yaklaşık 8 saat süren bir kaynatma işlemi başlıyor. Siyahlaştığında nar ekşisi kıvamına gelen nar suyu bir kez daha süzülerek şişelere dolduruluyor. Üretilen nar ekşileri Aliağa’da ve şehir dışından gelen alıcılara ulaştırılıyor.
DOĞAL VE KATKISIZ ÜRETİM
Çıtak Mahallesi’ndeki nar ekşisi üreticilerinden Hülya Sever, doğal nar ekşisi yapımının geleneksel bir yöntem olduğunu belirtti. Sever, “Bizim nar ekşilerimiz duru, tamamen organik, içinde hiçbir katkı maddesi yok. Beş kilo nar suyundan 1 kilo nar ekşisi çıkıyor. Ağaçlarımızı fidelerden büyütüyoruz, narlarımız aşılı değil. Nar ekşilerimizin kıvamı da markettekiler gibi koyu değil. Onlar zaten nar ekşisi değil sosu olarak geçiyor. Bizim ekşilerimiz direkt içilebilir haldedir” ifadelerini kullandı.