CHP İzmir Milletvekili ve TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu CHP Grup Sözcüsü Rahmi Aşkın Türeli, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bütçesi üzerine yaptığı konuşmasında, Türkiye'nin sanayi sektöründe yaşanan eksiklikleri ve uygulanan yanlış politikaları sert bir şekilde eleştirdi. Türeli, sanayi sektörünün gelişmesi için teknolojik dönüşümün gerekliliğine dikkat çekerek, “Türkiye'nin teknoloji alanındaki geriliği, 1980’lerden itibaren uygulanan dışa açık sanayileşme modelinden kaynaklanmaktadır” dedi.
SANAYİ SEKTÖRÜNÜN YAPISAL SORUNLARI
Türeli, Türkiye'nin sanayisizleşme sürecine girdiğini belirterek, özellikle AKP döneminde düşük ve orta düşük teknolojili sektörlerin egemen olduğunu vurguladı. İmalat sanayisinin millî gelir içindeki payının sadece yüzde 19,5 olduğunu belirten Türeli, "İmalat sanayisinin verimliliği ve katma değeri son derece düşük" dedi. Ayrıca, Türkiye'nin sanayisindeki düşük teknolojiye dayalı sektörlerin hâlâ ağırlıklı olduğunu ve bunun ülkenin rekabet gücünü zayıflattığını ifade etti.
KAMU-ÖZEL İŞ BİRLİĞİNE ELEŞTİRİ
Kamu-özel iş birliği modelinin yanlış kullanıldığını belirten Türeli, kamunun sanayi alanında geri çekilmesinin, özel sektörün bu boşluğu dolduramadığına dikkat çekti. “Kamunun imalat sanayisindeki payı 2002'de yüzde 3,2 iken 2023'te binde 4'e düşmüş durumda. Özel sektör ise bu boşluğu doldurmakta başarısız oldu” dedi. Türeli, kamunun sanayi sektöründe teknolojik altyapı yatırımlarına öncülük etmesi gerektiğini savundu.
YÜKSEK TEKNOLOJİLİ SEKTÖRLERDE GERİLEME
Türeli, yüksek teknolojili sektörlerin Türkiye’de giderek daha düşük bir paya sahip olduğunu belirtti. 2002 yılında yüzde 5,1 olan yüksek teknolojili sektörlerin payı, 2022’de yüzde 3,6'ya düştü. “Yüksek teknolojili sektörlerin sanayideki payı düşerken, üretim ve ihracat alanlarında da bu sektörlerin egemenliği azalmaktadır” diyen Türeli, Türkiye’nin dünya genelinde, gelişmiş ülkeler bir yana gelişmekte olan ülkelerle dahi rekabet gücünü kaybettiğini vurguladı.
BEYİN GÖÇÜ VE YETENEKLİ İŞGÜCÜNE YATIRIM
Türeli, Türkiye'deki beyin göçüne dikkat çekerek, tersine beyin göçü stratejilerinin geliştirilmesi gerektiğini ifade etti. "Türkiye, yetiştirdiği gençlerini tutamıyor. Bu durum, sanayinin gelişmesi ve ülkenin kalkınması açısından büyük bir kayıptır," dedi. Türeli, beyin göçünü engellemektense, yurt dışına giden nitelikli iş gücünün Türkiye'ye geri dönmesi için koşulların sağlanması gerektiğini belirtti.
YENİ BİR SANAYİ POLİTİKASI ŞART
Türeli, Türkiye’nin teknolojik altyapısında ve sanayi politikasında köklü değişiklikler yapması gerektiğini vurguladı. “Kamu, özel sektörle ortaklık yapabileceği yeni modeller geliştirmeli, ulusal üretici ve kaynakları kollayan bir politika oluşturmalıdır,” dedi. Ayrıca, sanayi sektöründeki dengesiz gelişmişlik farklarının giderilmesi için stratejik bir perspektif geliştirilmesi gerektiğini belirtti.