ABD Başkanı Joe Biden’ın yüz yüze görüşmelerinin ardından Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’i “hala diktatör olarak gördüğünü” söylemesi tartışma yaratırken, ilişkilerdeki gerilimi azaltmaya çalışan ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın bu sözlere tepkisi dikkatlerden kaçmadı.
ABD-Çin hattında gerilimin arttığı bir dönemde Çin lideri Şi, önceki gün ABD’ye kritik bir ziyarette bulundu ve Biden ile bir araya geldi. İki ülkenin, 2022’de dönemin ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaretinin ardından kesilen askeri diyaloğun yeniden kurulması konusunda anlaştığı bildirildi.
Öte yandan görüşme sonrası iki taraftan gelen olumlu açıklamalar, Biden’ın “gaf” olarak nitelenen çıkışıyla bozuldu.
Biden dün Şi ile San Francisco’da düzenlenen Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Zirvesi kapsamında görüşmesinin ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı. Şi’yi “hala diktatör olarak gördüğünü” ifade eden Biden, “Bakın o, tamamen bizimkinden farklı bir yönetime dayanan, komünist ülkeyi yöneten adam olması anlamında diktatör” diye konuştu.
Biden, yine de Şi ile görüşmelerinde ilerleme kaydettiklerini söyledi.
‘BIDEN’A TAHAMMÜL AZALIYOR’
ABD Başkanı’nın “diktatör” ifadesini kullandığı anda Dışişleri Bakanı Blinken’ın yüzündeki ifade kameralara yansıdı. Blinken önce gergin bir şekilde cevabı bekleyip “diktatör” sözüne yüzünü buruşturarak tepki gösterirken ABD basını, ABD’li bakanın tepkisini “yönetimde Biden’ın yersiz gaflarına tahammülün azaldığının bir göstergesi” olarak yorumladı.
Blinken daha sonra görüşmelerle ilgili açıklamasında, ABD-Çin ilişkileri için “Dünyada iki ülke arasındaki en önemli ilişki, bu nedenle sorumlu davranmak zorundayız” ifadelerini kullandı.
ÇİN’DEN DE TEPKİ GELDİ
Çin de, ABD Başkanı Biden’ın “diktatör” ifadesine tepki gösterdi.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning, Pekin’de düzenlenen günlük basın toplantısında, “Burada dikkati çekilmesi gereken şu ki Çin-ABD ilişkilerinin altını oymaya çalışan kötü niyetli kişiler daima olacaktır ama bunu başaramayacaklar” dedi.
Biden, Şi’nin, şubatta ABD hava sahasına giren Çin “casus balonunun” düşürülmesine verdiği tepkinin nedeninin “balonun orada olduğunu bilmemesinden” kaynaklandığını öne sürmüştü. Biden, “Ciddiyim. Ne olduğunu anlamadıkları zaman diktatörler için bu, büyük bir utanç kaynağıdır” demişti.
Çin ise Biden’ın Şi’ye yönelik “diktatör” imasını “saçma ve sorumsuzca” olarak nitelemişti.