Asgari ücret alım gücü ne oldu?
2020 yılı asgari ücret pazarlığı zorlu geçecektir. Son yıllarda asgari ücret ortalama ücret olarak anılır hale gelmiştir. Bu yıl tespit edilecek asgari ücret çalışanları etkilediği gi...
2020 yılı asgari ücret pazarlığı zorlu geçecektir. Son yıllarda asgari ücret ortalama ücret olarak anılır hale gelmiştir. Bu yıl tespit edilecek asgari ücret çalışanları etkilediği gibi ortalama ücret artışlarına da etkisi dikkate çekecektir.
Asıl tartışmanın odağında devlet kesimi bu ücretin enflasyon ile bağlantılı etkisiyle taraflara baskı kurabilecektir. Üç işçi sendika konfederasyonları bu konuda ortak görüşleri' ‘asgari ücretin çalışanın onuruna yakışan bir ücret’ olması üzerinde fikir beyan etmişlerdir.
Ülkemizde Anayasa’nın 55'inci maddesinde ‘ücret emeğin karşılığı’ denilmiş, bununla ilgili yasal düzenlemeleri işaret etmiştir. TBMM Asgari Ücret Komisyonu’na etkisi kaldırılmış, Cumhurbaşkanlığına bağlanmıştır.
Asgari ücrete itirazlar: Son 18 yılda 4 defa oybirliği,15 defa oy çokluğu,13 defa işçi muhalefet, 2 defa işveren muhalefeti olmuştur. Ülkemizde 10 milyonu geçen çalışan asgari ücretle çalıştığı günümüzde kayıtlarda yer aldığı için bugün SGK işverenlere mektuplar yazıyor. Son günlerde asgari ücret komşu ücret gündeme geldi. Bunun anlamı da asgari ücretin yüzde 20 fazlası ödeme olarak karşımıza çıkıyor. Ülkemiz asgari ücrette son 4 ülkeden biri olarak karşımıza çıkıyor. Sırbistan, Bulgaristan, Arnavutluk sıralamada bizden sonra gelmesi ise düşündürmektedir.
AGİ: Asgari ücret verileri açıklanırken AGİ dahil edilerek açıklanması aldatmacıdır. AGİ gelir idaresi tarafından verilen bir vergisel iade anlamını taşır.Yargı kararları da ücretin parçası olmadığını gösterir. Kısaca AGİ devlet katkısıdır. Asgari ücret krizde net ve brüt anlamında erimiştir.
Döviz: 480 dolar iken, 443 dolar gerilemiştir. Yüzde 8 oranında gerilemiştir. Altın ve diğer ürünler karşısında brüt ve reel anlamda etkisini kaybetmiştir. Milli gelir artışından pay alınmaması ile tartışmalı bir yapıya gelmiştir.
TÜİK: TÜİK verilerine göre ise net 2.213 lira olması gerekirken, net 2020 lira da kalmıştır.
Nasıl belirlenmelidir? Uluslararası ILO sözleşmeleri dikkate alınmalıdır. Toplu sözleşme ile belirlenmesi gerekebilir. TÜİK geçim standart verileri dikkate alınarak alt sınır belirlenmesi gerekir. Sosyal devlet anlayışıyla birlikte asgari ücret tespit edilmelidir. Milli gelirden pay almalı. Asgari ücret yoksulluk sınırı üzerinde belirlenmeli. Yeniden değerleme oranın altında belirlenmemeli. Hedef enflasyon değil, geçinme indeksleri dikkate alınmalıdır. Yıllık asgari ücret belirlenmeli, bununda geçinme indeksleri doğrultusunda reel ele geçen gelir dikkate alınmalıdır. Kısaca tarafları üzmeden, enflasyon karşısında ezmeden geçinme düzeyinde asgari ücret belirlenmelidir.