Diyarbakır’ın tarihi zenginliğini barındıran Amida Höyük’teki kazılarda, Cumhuriyet'in ilk yıllarında basılmış bir sikke bulundu. Amida Höyük, binlerce yıl boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış ve yapılan kazılarla bu tarihi derinlikler gün yüzüne çıkarılmaktadır.
Kazılar Devam Ediyor
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izniyle, Dicle Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İrfan Yıldız’ın başkanlığında 2018 yılında başlatılan kazı çalışmaları, bu yıl da verimli bir şekilde devam etti. Höyük, Hurri-Mitannilerden Osmanlı’ya kadar birçok medeniyetin izlerini taşıyor. 2025 kazı sezonuna kadar Kral Yolu’nun tamamının ortaya çıkması planlanıyor. Bu yılki kazılar özellikle Roma, Bizans, Selçuklu, Artuklu, Eyyubi, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi eserlerini ortaya çıkardı. Kazılarda, Neolitik ve Kalkolitik dönemlere ait buluntuların yanı sıra, 1. Dünya Savaşı'na ait Alman menşeili el bombası, Çanakkale Savaş Rozeti ve Osmanlı dönemine ait sikkeler de bulunmuştu. Ancak bu yılki kazılarda dikkat çeken en önemli buluntulardan biri, 1926 yılında basıldığı belirlenen Cumhuriyet dönemi sikke oldu.
1926 Basımı Sikke Bulundu
Kazılar sırasında bulunan sikke, 1923'te Cumhuriyet'in ilanının ardından basılan ilk paralar arasında yer alıyor. Sikke, Cumhuriyet’in simgelerinin yanı sıra, o dönemdeki ekonomik temelleri de gözler önüne seriyor. Sikkenin ön yüzünde palamut ve meşe yaprağı figürleriyle Osmanlıca "10 kuruş" yazısı yer alırken, arka yüzünde buğday başağı ve "Türkiye Cumhuriyeti" yazıları bulunuyor. Bu sikke, harf inkılabından önce basıldığı için yazılar Osmanlıca. Prof. Dr. İrfan Yıldız, Amida Höyük’teki kazılarda Cumhuriyet dönemi paralarının yanı sıra, Neolitik döneme ait taş buluntuların da bulunduğunu belirtti. Ayrıca, bu kazılar sayesinde Amida Höyük’ün 10 bin yıldır kesintisiz olarak yerleşim gördüğü ortaya çıktı.
Amida Höyük: Tarihin Derinliklerinden Günümüze
Kazıların bir diğer önemli sonucu ise, Amida Höyük'ün tarihinin 1000 yıl daha geriye gitmesi oldu. Yıldız, “Bu yılki kazılarda Neolitik, Kalkolitik, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemi eserlerinin yanı sıra Cumhuriyet dönemine ait buluntular da ortaya çıktı. Bu, Amida Höyük’ün tarihsel önemini daha da artırıyor” dedi. Amida Höyük'te yapılan kazılarla, Diyarbakır’ın tarihî geçmişine ışık tutan buluntular bir araya getiriliyor. Kazı çalışmaları 2025 sezonunda Kral Yolu’nun tamamlanmasıyla daha da derinleşecek ve bölgenin tarihi daha ayrıntılı bir şekilde ortaya çıkarılacaktır.
