Tuğçe GÜLER- EGE TELGRAF/ Türkiye'nin Hatay il sınırlarında yer alan Antakya Antik Kenti, 2.400 yıl öncesine ait bir mozaikle adeta tarih sahnesine yeniden çıkıyor. 2013 yılında Antiocheia Antik Kenti’nde bir evin yemek odasında bulunan bu eşsiz mozaik, üzerindeki Grekçe yazı ve görsel anlatımıyla dikkatleri üzerine çekiyor. Mozaik, MS 3. yüzyıla tarihleniyor ve içerdiği mesajlarla günümüze ışık tutuyor. Peki bu antik mozaik ne anlatıyor? İşte Hatay’daki İskeletli Mozaik hakkında bilmeniz gerekenler.
Mozaik Tasviri: Zamanın Akışını Yansıtıyor
Mozaik, üç ana panelden oluşuyor ve her biri ayrı bir sahneyi betimliyor. Orta panelde, yemeğe yetişmek için aceleyle koşan bir figür yer alıyor. Bu telaşlı hareket, Menander’in oyunlarında yer alan “Akşam yemeğini kovalayan parazitler” sahnesine benzetiliyor. Koşan kişinin giydiği siyah çizgili sandaletlerden sol ayağındaki sandaletin düşmesi, onun ne kadar acele ettiğini simgeliyor. Ayrıca, bu figür sağ elini kaldırarak güneş saatinde dokuzuncu saati işaret ediyor. Üzerinde “TREXEDIPNOC – Yemeğe Koş” yazısı yer alıyor, bu da zamanın değerini ve yemek zamanına olan vurguyu ortaya koyuyor.
İkinci Paneldeki Afrikalı Figür
Mozaikteki ikinci panelde, elinde bir alet tutan siyahi bir figür yer alıyor. Figürün elindeki çubuklarla oluşturulan aletin ne işe yaradığını tam olarak çözmek zor olsa da, bu figürün tasvirinin dönemin sosyal yapısını ve kültürel çeşitliliğini yansıttığı düşünülüyor. Figür, karikatürize edilmiş bir biçimde, başındaki şapka ve vücut diliyle işçi kimliğini andıran bir şekilde betimlenmiş.
Üçüncü Panel: İskelet ve Zamanın Geçişi
Mozaikteki üçüncü panelde ise bir iskelet figürü yer alıyor. Yastığa dayanmış bir şekilde hafifçe uzanmış olan bu iskelet, bir elinde iki kabı tutarken diğer elinde farklı bir objeyi kavrıyor. İskelet figürü, hayatın geçici olduğunu ve zamanı en iyi şekilde değerlendirmenin önemini vurgulayan bir sembol olarak öne çıkıyor. Bu görüntü, yaşamın bir döngü olduğunu anlatan güçlü bir metafor olarak kabul ediliyor.
Hatay İskelet Mozaği'nin Kültürel Önemi
Hatay’daki bu antik mozaik, sadece tarihsel bir buluntu olmanın ötesine geçiyor. Mozaik, Roma dönemi kültürünü, toplumsal yapıyı ve zaman algısını derinlemesine anlamamıza olanak tanıyor. 2016 yılında Paris’teki UNESCO binasında sergilenecek olan mozaik, Türkiye’nin kültürel mirası ve mozaik sanatına olan ilgiyi artırma amacı taşıyan “Mozaik Yolu” projesi kapsamında dünya çapında tanıtılacak.
Hatay Arkeoloji Müzesi: Mozaik Hakkında Daha Fazla Bilgi
Hatay İskelet Mozaği ile ilgili daha fazla bilgi edinmek isteyenler, Hatay Arkeoloji Müzesi’ni ziyaret edebilir. Burada mozaikle ilgili daha ayrıntılı bilgiler ve eserlerin orijinal halleri sergilenmektedir. Bu mozaik, sadece bir sanat eseri olarak değil, aynı zamanda geçmişin toplum yapısını, inançlarını ve günlük yaşamını anlamamız için de büyük bir öneme sahiptir.
“Yemeğe Koş, Hayatın Tadını Çıkar”
Hatay’daki 2.400 yıllık iskeletli mozaik, hem sanat hem de anlam açısından büyük bir öneme sahiptir. Günümüze kadar ulaşan bu eser, eski Roma toplumunun yemek kültürünü, zamanı nasıl algıladığını ve hayatın geçiciliğini nasıl yorumladığını bizlere aktarıyor. “TREXEDIPNOC – Yemeğe Koş” mesajı ise, sadece antik bir öğüt değil, aynı zamanda modern yaşamımıza da hitap eden bir yaşam felsefesi sunuyor: Neşeli ol, hayatın tadını çıkar!